نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 دانش آموخته کارشناسی ارشد آبخیزداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
2 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
3 گروه آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
4 استادیار ،گروه مرتع و آبخیزداری ،دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی ،دانشگاه محقق اردبیل ،اردبیل، تهران.
چکیده
زمینلغزش از حوادث غیرمترقبهای است که در مناطق مختلف کشور خسارات مالی و جانی زیادی به بار آورده است. حوزههای شمالی کشور از جمله مناطق مستعد وقوع زمینلغزش است و دخالتهای انسانی نیز موجب تشدید این خطر و خسارتهای آن شده است. در این پژوهش تعیین مناطق مستعد زمینلغزش با مدل دومتغیرهی وزنی AHP و مدل غیروزنی LRNF در آبخیز زیارت گرگان مورد ارزیابی قرار گرفت. با بازدیدهای میدانی و اطلاعات محلی، نقشهی پراکندگی زمینلغزش تهیه گردید. با مرور منابع و بررسی شرایط آبخیز زیارت، چهار عامل فاصله از گسل، فاصله از آبراهه، بارش و زمینشناسی بهمنزلهی عوامل مؤثر بر زمینلغزش انتخاب و نقشههای خطر لغزش با پنج کلاس تهیه شدند. بر اساس نتایج، در مدل دو متغیره حدود 4/4 درصد مساحت منطقه در پهنهی خطر خیلیزیاد و 5/14 درصد در پهنهی خیلیکم، و در مدل غیروزنی LNRF حدود 6/14 درصد از مساحت منطقه در پهنهی خطر خیلیزیاد و 8/8 درصد در پهنهی خیلیکم قرار میگیرند. مقایسهی پهنههای خطر در هر دو روش پهنهبندی خطر زمینلغزش، با استفاده از شاخص نسبت تراکمی (DR)، نشان داد که با افزایش درجهی خطر، قابلیت تفکیک میان پهنههای خطر افزایش مییابد که نشاندهندهی قابلیت شاخص مذکور در مقایسهی نتایج است. ارزیابی صحت مدل بر اساس شاخص جمع مطلوبیت (QS) و شاخص دقت (P) به ترتیب در مدل آماری دو متغیرهی وزنی AHP به میزان 81/0 و 96/0 در مدل غیروزنی LNRF حدود 27/0 و 89/0 است، که بر این اساس مدل آماری دو متغیرهی وزنی AHP بهمنزلهی مدل برتر معرفی گردید.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Comparison of two landslide-prone area determination methods in Ziarat Watershed, Golestan Province
نویسندگان [English]
- ali abdollahzadeh 1
- Majid Ownegh 2
- Amir Sadoddin 3
- Rauf Mostafazadeh 4
1 M.Sc. Gratuated, Watershed Mangement Engineering, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2 Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
3 Associate Professor, Dept. of Watershed Management, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran.
4 Assistant professor, Dept. of watershed, Mohaghegh Ardabili University, ardabil, Iran.
چکیده [English]
Landslide has caused great financial losses and casualties. Northern basins of Iran are prone to landslide occurrence and human interference also increased the risk of its large losses. In this study landslide-prone areas were evaluated using Bivariate Weighted AHP model and Non-wighted LRNF model in Ziarat Watershed, Gloestan Province. The landslide distribution was prepared through field survey. According to literature review and watershed conditions four factors of distance from fault, distance from drainage, rainfall and geology, were selected as factors affecting landslide and hazard maps for five classes were prepared. The results showed that the bivariate statistical model assigned 4.4% of the area prone to severe landslide hazard, and 14.5% was located in very low hazard class. While, the non-weighted LNRF model explicate 14.6% of the area in high hazard, and 8.8% of the area assigned as very low hazard class. In order to compare the hazard classes the Density Ratio (DR) was calculated in both landslide hazard maps. According to the results, the hazard classes were increased in high hazard levels. Thus, the employed models can determine the hazard classes in an acceptable manner. The validity of the bivariate weighted AHP model results were 0.81 and 0.96 based on the quality sum (Qs) and the precision index (P) indices, respectively. Also the value of Qs and P were 0.27 and 0.89 for non-weighted LRNF model. Based on the results, the weighted AHP model model is introduced as superior.
کلیدواژه‌ها [English]
- Quality sum index
- Density ratio index
- Precision index
- Weighted Bivariate AHP model
- Non-weighted LNRF model
)