نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

• آرش قویدل دارستانی ¹
• ناصر شمس کیا ²

¹ کارشناس ارشد مهندسی عمران- مدیریت ساخت، دانشگاه دانش البرز، قزوین، ایران

² گروه آموزشی مهندسی عمران، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، قزوین، ایران

چکیده

امروزه بیش از60 درصد از منابع انرژی در دنیا را نفت و گاز تشکیل می‌دهد. حمل‌ونقل نفت خام، گاز و محصولات آن به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که از این میان بیشترین سهم انتقال بر عهده لوله‌های انتقال است. پروژه­های خط انتقال گاز همواره از جمله پروژه‌هایی با خطرپذیری زیاد از لحاظ زیست‌محیطی بوده است؛ بنابراین بررسی و کاهش ریسک‌های پروژه امری حیاتی و لازم برای تیم اجرایی است. هدف از این پژوهش مطالعه و بررسی ریسک‌های زیست‌محیطی پروژه خط انتقال گاز در استان گیلان است. بدین منظور ابتدا پروژه به فعالیت‌های مختلف برای کوچک کردن مسئله تقسیم شد و به روش دلفی ریسک‌های پروژه شناسایی و سپس با استفاده از روش FMEA ریسک‌های پروژه از نظر خطرپذیری رتبه‌بندی شد. همچنین به‌منظور پایش روش FMEA از روش AHP استفاده شد. این پروژه به 15 فعالیت شامل 29 ریسک تقسیم‌بندی شده است. بررسی نتایج و تجزیه و تحلیل این دو روش نشان داده که ریسک‌های مربوط به فعالیت حفاری و لوله‌گذاری، تخریب زمین‌های کشاورزی و بستر رودخانه­ها، آلودگی صوتی، آلایندگی ناشی از تردد وسایل نقلیه سنگین و همچنین فعالیت تقلیل فشار در ایستگاه در اولویت ریسک‌های پروژه قرار دارند. نتایج مقادیر RPN به‌دست‌آمده از ریسک‌ها نشان می‌دهد که 28 درصد از ریسک‌ها دارای RPN بیشتر از میانگین بوده که در محدوده خطر قرار دارند. در انتها به‌منظور کاهش خطر ریسک‌های زیست‌محیطی پروژه روش‌هایی برای کنترل فعالیت‌های پرخطر شناسایی‌شده ارائه شد. همچنین نتایج بیانگر آن است که اجرای این روش‌ها می‌تواند تا 90 درصد خطر زیست‌محیطی مربوط به ریسک‌های پرخطر را کاهش دهد.

کلیدواژه‌ها

• ارزیابی ریسک
• خط انتقال گاز
• تحلیل حالات خرابی و شکست
• حفاظت از زیرساخت
• AHP

عنوان مقاله [English]

Risk analysis in transmission pipeline projects in Guilan province with conservation and environmental impact approach

نویسندگان [English]

• Arash ghavidel ¹
• Nasser Shamskia ²

¹ MSc in Civil Engineering-Construction Management, Danesh Alborz University, Qazvin, Iran

² Department of Civil Engineering, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran

چکیده [English]

Today, more than 60% of the world’s energy resources are oil and gas. Transportation of crude oil, gas and
its products is done in different ways, of which the largest share of transmission is borne by transmission
pipes. Gas transmission projects have always been one of the most environmentally hazardous projects,
which necessitates project risk assessment and mitigation as one of the important requirements of the project
team. In this study, the environmental risks of the gas transmission project in Guilan province have been
studied. By dividing the project into different activities, it tries to minimize the problem and also identifies
the project risks through the Delphi method, and then the project risks were assessed and ranked in terms of
risk using FMEA method. AHP method has also been used to monitor FMEA. The project is divided into 15
activities involving 29 risks. Analysis and the results of these two methods have shown that the risks related to
drilling and piping activities, destruction of agricultural lands and riverbeds, noise pollution, pollution caused
by heavy vehicle traffic, as well as pressure reduction activities at the station are among the priority risks of
the project. The results of the RPN values obtained from the risks show that 28% of the risks have higher than
average RPNs which are within the risk range. Finally, methods for identifying and controlling of the high risk
activities have been presented to reduce the environmental risk of the project. The results also indicate that implementation
of these methods can reduce up to 90% of the environmental risks associated with the high risks.

کلیدواژه‌ها [English]

• Risk Assessment
• Gas Transmission Line
• FMEA
• Infrastructure Protection
• AHP