نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران
2 استاد تمام دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران
3 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد پدافند غیرعامل دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران
4 دانشجوی کارشناسی ارشد پدافند غیرعامل دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران
چکیده
در عصر حاضر با توجه به رویکرد جدید تأثیر محوری کشورهای متخاصم که صحنه نبرد را به مناطق شهری منتقل کرده‌اند، دشمن در پی ایجاد اختلال در عملکرد زیرساخت‌های حیاتی کشور هدف است. ازجمله این زیرساخت‌های حیاتی که نقش مهمی در خدمت‌رسانی شهری دارد، شبکه سوخت‌رسانی و جایگاه‌های عرضه سوخت است. جایگاه‌های عرضه سوخت در مناطق شهری افزون بر نقش خطیر سوخت‌رسانی به وسایل نقلیه، به دلیل وجود مخازن نگهداری سوخت قابل اشتعال، از پتانسیل بالایی جهت ایجاد حوادث بزرگ برخوردار است. این حوادث می‌تواند شامل حوادث فرایندی، عمدی و متخاصمانه باشد؛ ولی با به‌کارگیری صحیح اصول برنامه‌ریزی کاربری اراضی می‌توان خطر این‌گونه کاربری‌ها را تا حدود زیادی کاهش داد. لذا این پژوهش درصدد آن است تا با بهره‌گیری از نرم‌افزار PHAST، سامانه اطلاعات مکانی و همچنین کشف و به‌کارگیری شاخص‌هایی جهت استخراج میزان آسیب‌پذیری هرکدام از کاربری‌های هم‌جوار این جایگاه‌ها؛ نتایج حاصل از پیامدهای وقوع حادثه در جایگاه عرضه سوخت را ادغام نموده و با ارائه نقشه‌های کاربردی، فرایند برنامه‌ریزی کاربری اراضی را تسهیل نماید.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Modeling the Proximity of Hazardous Land Uses Based on Threat (Risk) Index Assessment (Case Study: Gas Stations, Region 3, District7, Tehran).
نویسندگان [English]
- Ali Ghanbari Nasabb 1
- Mahdi Modiri 2
- marzieh mashhadi 3
- Ebrahim Hashemi Fasaei 3
- Miad Yari 4
1 Assistant Professor, Malek ashtar University of Technology,Tehran, Iran
2 Professor, Malek ashtar University of Technology,Tehran, Iran.
3 Master of Passive Defense, Malek ashtar University of Technology,Tehran, Iran.
4 M.A student, Passive Defense, Malek ashtar University of Technology,Tehran, Iran.
چکیده [English]
In the present age, according to the new approach of the axial influence of the hostile countries that have moved the battlefield to urban areas, the enemy seeks to disrupt the functioning of the critical inftastructures of the target country. One of the critical infrastructure is the transportation system, which consists of various parts, including the fuel supply network and fuel supply stations. Fuel supply stations in urban areas, in addition to the serious role of refueling vehicles, have a high potential for major accidents due to the presence of flammable fuel storage tanks. These events can include process events and intentional and hostile events. However, by applying the principles of land use planning correctly, the risk of such events can be greatly reduced. Therefore, this research intends to use PHAST software and create a spatial information system. It also attempts to discover and apply indicators to extract the vulnerability of each of the neighboring uses of these sites; integrate the consequences of an accident at a fuel supply point and facilitate land use planning by providing application maps.
کلیدواژه‌ها [English]
- Hazardous Facilities
- Land Use Planning
- Spatial Information System
- Spatial Modeling
- Threat
- حسینی، سید احمد، مدیری مهدی و هوشنگ، محمدمهدی (1391)، ارزیابی نحوه پراکنش و چگونگی دسترسی شهروندان به خدمات اضطراری در حوادث انسان‌ساخت با رویکرد پدافند غیرعامل، نشریه پژوهشی جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، سال دوم، شماره 3، تابستان 1391، صص 192-173.
- حسینی، سید احمد، احد نژاد، محسن، مدیری، مهدی و کاملی، محمدجواد (1392)، ارزیابی کیفیت نواحی شهری با توجه به توزیع خدمات شهری در بحران‌های انسان‌ساخت با رویکرد پدافند غیرعامل (نمونه موردی: نواحی شهر تهران)، برنامه‌ریزی فضایی سال سوم تابستان، شماره 2 (پیاپی 9)
- امینی ورکی، سعید؛ مدیری، مهدی؛ شمسایی، فتح‌الله و قنبری نسب، علی (1393)، شناسایی دیدگاه‌های حاکم بر آسیب‌پذیری شهرها در برابر مخاطرات محیطی و استخراج مؤلفه‌های تأثیرگذار در آن با استفاده از روش کیو، نشریه مدیریت بحران، دوره 3، ویژه‌نامه هفته پدافند غیرعامل، پاییز و زمستان
- سیدی، میر داوود (1390)، الزامات پدافند غیرعامل در کاربری‌های هم‌جوار انبارهای نفت (مطالعه موردی: انبار نفت شمال شرق تهران)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی مالک اشتر.
- Paül, V. & McKenzie, F. (2013). Peri-urban farmland conservation and development of alternative food networks: Insights from a case-study area in metropolitan Barcelona (Catalonia, Spain). Land Use Policy, 30(1), 94-105.
- یاری، سعید (1394)، طراحی ذاتاً ایمن در ساخت پمپ‌بنزین‌های شهری، مجله ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیتها، دوره 3، شماره 2.
- مدیری، مهدی؛ مدیری، احسان (1391)، راهبردهای مشارکت نیروهای مسلح در حوادث غیرمترقبه، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال دهم، شماره 39.
- ولی پور، معصوم؛ بهرامی، معصومه؛ رحیم‌آبادی، ابوالفضل و کریمی، احمد (1393)، مکان‌یابی پمپ‌بنزین‌های شهر بروجرد با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، فصلنامه جغرافیایی چشم‌انداز زاگرس 179-161، (20)6.
- Kontić, D. & Kontić, B. (2009). Introduction of threat analysis into the land-use planning process. Journal of Hazardous Materials, 163(2-3), 683-700.
- Ramírez-Camacho, J. Carbone, F. Pastor, E. Bubbico, R. & Casal, J. (2017). Assessing the consequences of pipeline accidents to support land-use planning. Safety Science, 97, 34-42.
- Demichela, M. Pilone, E. & Camuncoli, G. (2014). Land use planning around major risk installations: from EC directives to local regulations in Italy. Land Use Policy, 38, 657-665.
- Rahmawati, D. Pamungkas, A. Aulia, B. Larasati, K. Rahadyan, G. & Dito, A. (2016). Participatory Mapping for Urban Fire Risk Reduction in High-density Urban Settlement. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 227, 395-401.
- Pilone, E. Mussini, P. Demichela, M. & Camuncoli, G. (2016). Municipal emergency plans in Italy: requirements and drawbacks. Safety Science, 85, 163-170
- مهدی زاده، محمدحسین؛ سیدی، میر داوود (1395)، تعیین حریم ایمن برای جایگاه‌های عرض گاز طبیعی فشرده CNG در شهرها، دومین همایش سراسری مباحث کلیدی در مهندسی عمران، معماری و شهرسازی ایران، گرگان.
- میر داوود، سیدی؛ مدیری، مهدی؛ حسینی جناب، وحید (1394)، بررسی جایگاه برنامه‌ریزی کاربری اراضی در مدیریت ریسک تأسیسات پرخطر بر اساس سناریوی وقوع حوادث عظیم در آن‌ها. هفتمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت جامع بحران. تهران.
- یعقوب زاده، نوید؛ بالارستاقی، فاطمه (1394)، مکان‌یابی بهینه جایگاه‌های عرضه سوخت پمپ‌بنزین مطالعه موردی: شهر گرگان، اولین همایش ملی علوم زمین و توسعه شهری، تبریز
- لنگری، مبین؛ شامحمدی، ابراهیم؛ رشتچیان، داوود (1389)، آنالیز نرم‌افزارهای مدل‌سازی پیامد PHAST و نخستین همایش بین‌المللی بازرسی و ایمنی در صنایع نفت و انرژی، تهران.
- یعقوب زاده، نوید؛ کتانچی، مهرزاد (1394)، مکان‌یابی بهینه جایگاه‌های عرضه سوخت پمپ‌بنزین مطالعه موردی: شهر بندرگز، کنفرانس بین‌المللی دستاوردهای نوین پژوهشی در مهندسی عمران، معماری و شهرسازی، تهران.
- نیری، هادی؛ کرمی، محمدرضا؛ سوری، محمود (1398)، مکان‌یابی مراکز امداد و نجات در شهرستان نهاوند با استفاده از مدل فازی- ای اچ پی FAHP، نشریه مدیریت مخاطرات محیطی، دوره 6، شماره 2
)