مدل تازه طراحی ساختار توسعه پایدار و مدیریت ایمنی در سامانه فرماندهی حوادث مدارس مطالعه موردی مدارس شهرستان شهریار

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مهندسی عمران - مدیریت ساخت، دانشگاه البرز، قزوین، ایران

2 گروه آموزشی مهندسی عمران، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، قزوین، ایران

چکیده

مدارس به عنوان مراکز بااهمیت بالا همواره با مخاطرات جدی مواجه هستند. این مخاطرات که عمدتاً پس از بروز سانحه به شکل خسارات محسوس و نامحسوس ظاهر می‌شوند، قادر به ایجاد آسیب‌هایی در بدنه سخت و فضای نرم این نوع از محیط‌های آموزشی هستند و پیامدهای ناگواری را به همراه دارند. سامانه فرماندهی حادثه این ظرفیت را داراست که تمامی منابع در دسترس را به جهت مدیریت پاسخ در زمان پس از سانحه به‌کارگیری کند. اما با توجه به ضعف‌های سیستمی ناشی از یکپارچه نبودن در ساختار مدیریت تصمیم، سامانه دچار پدیده‌ای تحت عنوان پیچیدگی ساختار تصمیم‌گیری در برخورد با حوادث می‌شود. یکپارچه‌سازی ظرفیت مفهومی مدیریت ایمنی با این سامانه منجر به ایجاد مدلی با ساختار توسعه پایدار برای مدارس می‌شود. چنانچه این مدل در مدیریت بحران مدارس وجود نداشته باشد، عملاً فعالیت‌های مرتبط با تصمیم‌گیری و به‌کارگیری منابع در مواقع بحرانی با دشواری روبه‌رو می‌شود. یکی از ابهامات جدی در این میان مخاطرات اجرایی برای مقابله با حادثه است که در عمل به شکل ریسک‌های تصمیم‌گیری بروز می‌کند. مطالعات حاکی از اهمیت به‌کارگیری ساختار توسعه پایدار و مدیریت ایمنی در سامانه فرماندهی حوادث مدارس دارد که منجر به بهبود عملکرد سامانه می‌شود. این مقاله با بررسی میدانی، مطالعات کتابخانه‌ای و تجزیه‌وتحلیل گزارش برآمده از منطقه مورد مطالعه به بیان نقاط ضعف این سامانه می‌پردازد و مدلی مفهومی را برای درک بهتر از جایگاه این سامانه پیشنهاد می‌کند. این مدل با عنایت به درس فراگرفته‌شده از مشکلات مورد بررسی در درخت خطا، انعطاف‌پذیری در جمع‌آوری منابع و هدایت درست واحدهای واکنش اضطراری را دو مفهوم اصلی برای به‌کارگیری مؤثرتر سامانه فرماندهی حوادث در مدارس می‌داند.    

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Novel Design Model for Sustainable Development and Safety Management in the School Incident Command System (Case Study: Shahriar Schools)

نویسندگان [English]

  • Mojtaba Rezaee 1
  • Nasser Shamskia 2
1 M.Sc. in Civil Engineering, Construction Management, Alborz University, Qazvin, Iran
2 Department of Civil Engineering, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran
چکیده [English]

Abstract: The occurrence of abnormal incidents, such as accidents, fires, landslides, falling structures, etc., has
caused a lot of life and financial losses due to different reasons and lack of planning in a timely manner. In the
meantime, schools are considered as educational places and environments for the development of the country’s future
talent, and due to high population density, they are considered to be places of high importance. Safety and disaster
management is one of the key issues in risk management and human resource and material resources, according to
which the managers of the organization should try to keep the environment of their forces out of any danger. The occurrence
of bad disasters in the country’s schools shows that safety and related issues are not being actively pursued
and a review of the existing safety management approach for schools is an essential requirement. There is some weakness
in the incident command system (ICS) for schools which must to be surveyed. The aim of this research is analysis
the weakness and complexity system of making decision in schools incident command system. A quantitative content
analysis is use to extract the influence factors for failures in incident command system. Then, try to determine the
specific causes of the failures in such introduced systems by a fault tree analysis method. It is concluded that a native
conceptual model might be considered as sustainable development model in such system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • incident management in schools
  • sustainable development
  • incident command system
  • fault tree analysis
  • safety management

مراجع

1. محمدی یگانه، شاهین (1388). شیوه‌های دسترسی آسان به قربانیان سوانح و حوادث با هدف تسریع عملیات امداد و نجات با رویکرد محله محور. امداد و نجات, 1 (2), ص. 66-80.
2. یاور، بیژن، میرطاهری، میثم (1388). مقدمه‌ای بر سامانه فرماندهی حادثه در مدیریت بحران. دانشگاه بین المللی چابهار، طلیعه سبز.
3. Morgan, G. (1998). Images of organization: The executive edition. Thousand Oaks, CA.
4. Witt, James Lee Associates (2004). Pepco Holdings, Inc. Hurricane Isabel Response Assessment. Final Report. http://wittassociates.com/PHIReport.pdf
5. Federal Emergency Management Agency. (2018). ICS Review Document EXTRACTED FROM - E/L/G 0300 Intermediate Incident Command System for Expanding Incidents. https://training.fema.gov/emiweb/is/icsresource/assets/ics%20review%20document.pdf. [Online] March 2018.
6. Federal Emergency Management Agency (2008). National Incident Management System.
7. M.K. Lindell, R.W. Perry, C.S. Prater (2005). Organizing Response to Disasters with the Incident Command System/Incident Management System (ICS/IMS). International Workshop on Emergency Response and Rescue.
8. Bahme, C. W., & Kramer, W. (1978). Fire Officer's Guide to Disaster Control. National Fire Protection Association.
9. Brunacini, A. V. Fire Command, 1985 Quincy MA. National Fire Protection Association.
10. Alan V. Brunacini, Terry Garrison (2002). Fire Command Workbook to Fire Command: The Essentials of Local Ims. National Fire Protection Assn.
11. Jensen, J., & Thompson, S. (2016). The incident command system: a literature review. Disasters, 40(1), 158-182.
12. شجاعی, آزاده؛ صاحب‌الامری، یاسمن؛ اشرف موسوی، سیده سیما (1396)، تدوین برنامه ICS برای دانشکده ادبیات یکی از دانشگاه‌های تهران، اولین کنفرانس ملی زلزله و مدیریت ریسک با رویکرد آسیب‌پذیری سازه‌ها و شریان‌های حیاتی، تهران، دبیرخانه دائمی‌ کنفرانس.
13. سازمان جمعیت هلال‌اهمر، (1382)، "طرح جامع امداد و نجات کشور"، تهران، انتشارات روابط عمومی جمعیت هلال‌احمر.
14. Federal Emergency Management Agency, (2008), "Incident Command System Training".
15. پرمن راجرز، یوما؛ مک‌گیل، ری‌‌ جیمز (1382). اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی، حمیدرضا ارباب، چ اول، تهران، نشر نی.
16. فرهانی فرد، سعید (1389). مبانی کلامی توسعه پایدار. مجله علمی، 7 (10)، 41 - 61.
17. لطیفی، غلامرضا (1382). توسعه شهری پایدار و توسعه فرهنگی، فصل‌نامه علوم اجتماعی، 10 (22)، 131-153.
18. Bahr, N. J. (2014). System safety engineering and risk assessment: a practical approach. CRC press.
19. رضایی، مجتبی (1398). تحلیل و طراحی سیستم مدیریت ایمنی برای مدارس (مورد مطالعه مدارس شهرستان شهریار). کارشناسی ارشد، دانشگاه البرز، قزوین.
20. New York State Emergency Management Office (1994). Incident Command System National Training Curriculum: ICS Orientation Module 1, I-100 (NFES 2439) (National Wildfire Coordinating Group). National Interagency Fire Center.
21. Federal Emergency Management Agency. (2017). National incident management system. FEMA.
22. Drabek, T. E. (2012). Human system responses to disaster: An inventory of sociological findings. Springer Science & Business Media.
23. باقر مرتضوی، سمیه دانشور، صدیقه عطرکار روشن، (1393)، ارزیابی ریسک حریق در ایستگاه‌های خط 1 مترو شهر تهران (پست یک‌سوساز) با روش تجزیه‌وتحلیل درخت خطا، دوماهنامه سلامت کار ایران، 11(2)، 57.
24. Webster, M. (2005). Webster’s third new international dictionary, unabridged. United States of America: Merriam-Webster Inc.
25. David W. Oliver, Timothy P. Kelliher, James G. Keegan, Jr (1997). Engineering Complex Systems with Models and Objects. McGraw-Hill.
26. Schwab, Claus, and Claude Smadja (1994). Power and Policy: The New Economic World Order. Harvard Business Review.
27. Reich, Robert B (Jan-Feb 1990). Who is us?. Harvard Business Review.
28. Perry, R.W. (1995). The structure and function of emergency operating centers.  International Journal of Disaster Prevention and Management, Vol. 4, pp. 37-41.
29. Drabek, T.E., Tamminga, H.L., Kilijanek, T.S. and Adams, C.R. (1981). Managing multiorganizational emergency responses. Institute of Behavioral Science.
30. Boccaletti, S., Latora, V., Moreno, Y., Chavez, M., & Hwang, D. U. (2006). Complex networks: Structure and dynamics. Physics reports, 424(4-5), 175-308.
31. Soubbotina, T. P. (2004). Beyond economic growth: An introduction to sustainable development. The World Bank.
مدیریت بحران
دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 19
فروردین 1400
صفحه 101-112

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 01 بهمن 1397
  • تاریخ بازنگری: 15 آبان 1398
  • تاریخ پذیرش: 29 شهریور 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار