مدیریت بحران

مقاله علمی - پژوهشی

مدیریت بحران آب شهر اراک با استفاده از رویکرد پویایی های سیستم

محمد احسانی فر؛ نیما همتا؛ مهرانگیز عبدالهیان

دوره 7، شماره 1 ، شهریور 1397، صفحه 5-12

چکیده

کمبود منابع آب یکی از مهم ترین چال شهای حیاتی برای اغلب کشورهای جهان است. حدود 0.5 میلیون نفر در شهر اراک، مرکزاستان مرکزی، زندگی می کنند. به علت افزایش تقاضا و کمبود آب در سا لهای اخیر و به دلیل تغییر اقلیم ... بیشتر کمبود منابع آب یکی از مهم ترین چال شهای حیاتی برای اغلب کشورهای جهان است. حدود 0.5 میلیون نفر در شهر اراک، مرکزاستان مرکزی، زندگی می کنند. به علت افزایش تقاضا و کمبود آب در سا لهای اخیر و به دلیل تغییر اقلیم در آینده، تقاضای آب موردنیاز این شهرستان افزایش خواهد یافت. پل زدن بین شکاف عرضه و تقاضا نیازمند به ابزارهای مدیریتی قدرتمند است. در این مقاله،سیستم آب شهری اراک با استفاده از روش سیستم دینامیک مدل شده است. در پژوهش حاضر با به کارگیری مد لسازی پویا و روشتحلیل پویایی های سیستم، تلاش شد با دیدی جامع نسبت به سیستم آب اراک پرداخته شود و با استفاده از شبیه سازی رفتاری درمحیط نرم افزار ون سیم) Vensim (، مدیریت یکپارچه ی منابع آب در متغیر اصلی و رفتار مرجع سیستم مورد بررسی قرار گیرد. مدل پویاییسیستم شهر اراک شامل منابع عرضه ی آب، منابع تقاضای آب )خانگی، آبیاری و صنعت( است و از ابزارهای مدیریت آب )تغییر قیمتو کاهش جمعیت( استفاده شده است. سناریوهای مختلفی برای مدل شبیه سازی شده، از جمله نصب لوازم کاهنده ی مصرف و اصلاحشبکه ی تأمین، مورد بررسی قرار می گیرد. مدل برای شهر اراک مناسب ارزیابی شده و می تواند برای بقیه ی شهرها به ویژه شهرهایی کهدر مناطق خشک یا نیمه خشک قرار گرفته اند، کاربردی باشد.

مقاله علمی - پژوهشی

شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر خشک شدن دریاچه ی ارومیه با استفاده از روش یکپارچه سازی دیمتل و فرایند تحلیل شبکه ای فازی

حسین محمدی؛ کاظم نصیری کاشانی؛ سحر ملکی؛ هما رستمی

دوره 7، شماره 1 ، شهریور 1397، صفحه 13-26

چکیده

خشک شدن دریاچه ی ارومیه عوارض جبران ناپذیری بر محیط زیست منطقه خواهد داشت. در این پژوهش با توجه به ضرورتمسئله، پس از مطالعه و شناسایی عوامل مؤثر بر خشک شدن دریاچه ی ارومیه، مدلی مفهومی با ساختار شبکه ای ... بیشتر

مقاله علمی - پژوهشی

رویکرد بهینه سازی چند هدفه برای مدیریت داوطلبان در زنجیره ی تأمین و لجستیک بحران

محمدعلی فرقانی؛ مریم پیراسته‌فر

دوره 7، شماره 1 ، شهریور 1397، صفحه 27-42

چکیده

یکی از مهم ترین عواملی که در افزایش یا کاهش میزان خسارات و تعداد تلفات انسانی در هنگام بروز بلایای طبیعی مؤثر است، بود و نبودسیستم مدیریت بحران کارا است که همواره در این سیستم داوطلبان حاضر به منزله ی ... بیشتر یکی از مهم ترین عواملی که در افزایش یا کاهش میزان خسارات و تعداد تلفات انسانی در هنگام بروز بلایای طبیعی مؤثر است، بود و نبودسیستم مدیریت بحران کارا است که همواره در این سیستم داوطلبان حاضر به منزله ی منبع اصلی شناخته شده اند. در پژوهش پیش رو، یکمدل چند هدفه به منظور تخصیص داوطلبانی که با مهارتهای مختلف و از هر درجه توانایی، برای انجام امور بشردوستانه اعلام آمادگیکرده اند، ارائه گشته است و تمرکز آن بر حداقل کردن مجموع تقاضای برآورده نشده در کنار افزایش رضایت شغلی داوطلبان است. به صورتخاص، در این مقاله منطقه ی تحت تأثیر بحران به مناطق کوچک تری تقسیم بندی می شود و به هر یک از آن ها بسته به نیازشان گروهیاز افراد با مهارت ها و درجه توانایی های مختلف تخصیص داده می شود، به گونه ای که مجموع درجه ی توانایی افراد در آن گروه، از نسبتآستانه ی تعیین شده توسط تصمیم گیرندگان بیشتر باشد. در نهایت مدل ارائه شده توسط روش الپی متریک حل و نتایج به ثبت رسیده استو برای بررسی رفتار مدل تحلیل حساسیت بر پارامترهای مختلف صورت پذیرفته است. نتایج نشان می دهند که در صورت امکان، داوطلبانبه کاری که مرتبط با مهارتشان است تخصیص داده می شوند، تا آنجایی که مجموع تقاضاهای برآورده نشده بیش از حد معمول افزایشنداشته باشد.

مقاله علمی - پژوهشی

تحلیل میزان آمادگی عملیاتی خانوارهای شهری در برابر زلزله مطالعه ی موردی: شهر کرمان

محمدرضا رضایی؛ محبوبه نوری

دوره 7، شماره 1 ، شهریور 1397، صفحه 43-56

چکیده

سوانح طبیعی یکی از موضوعاتی است که امروزه بیشتر شهرهای جهان با آن مواجه اند. کشور ایران نیز به علت موقعیت جغرافیاییخود به طور مکرر با وقوع سوانح طبیعی به خصوص زلزله مواجه بوده است که این امر لزوم به کارگیری ... بیشتر سوانح طبیعی یکی از موضوعاتی است که امروزه بیشتر شهرهای جهان با آن مواجه اند. کشور ایران نیز به علت موقعیت جغرافیاییخود به طور مکرر با وقوع سوانح طبیعی به خصوص زلزله مواجه بوده است که این امر لزوم به کارگیری فرایند مدیریت سوانح را برای کاهشخسارات ناشی از وقوع زلزله آشکار می سازد. در این راستا هدف از این پژوهش بررسی میزان آمادگی عملیاتی به منزله ی مهم ترین مرحله ازچرخه ی مدیریت سوانح در سطح چهار منطق هی شهر کرمان است. این پژوهش از نظر روش، توصیفی- تحلیلی و از نوع پیمایشی است.داده های مورد نیاز با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، بررسی های میدانی و به کمک ابزار پرسش نامه در سطح خانوار گردآوری شده است.بدین ترتیب که جامعه ی آماری ۱۴۱۸۶۷ خانوار ساکن شهر کرمان است که حجم نمونه طبق رابطه ی کوکران معادل ۳۵۰ خانوار برآوردشده است. روش نمونه گیری خوشه ای متناسب با حجم نمونه است. نهایتاً پس از گردآوری داده ها، تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS و انجام آزمونهای تحلیل واریانس یک طرفه، توکی و همبستگی پیرسون صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد آمادگیمه مترین مرحله قبل از وقوع سوانح است که در این زمینه بین چهار منطق هی شهر کرمان تفاوت وجود دارد، به طور یکه منطقه ی دو بامیانگین 52 / 52 ، بیشترین و منطقه ی چهار با میانگین 64/ 46، کمترین آمادگی در زمین هی عملیاتی را دارد. همچنین وضعیت اقتصادی– اجتماعی خانوارها با سطح معناداری 00 2 / 0 و ضریب وزنی ۱۶۷ / 0 با میزان آمادگی عملیاتی آ نها در ارتباط است، یعنی هر چه پایگاهاقتصادی – اجتماعی خانوارها بهبود یابد به همان نسبت سطح آمادگی عملیاتی آن ها در برابر زلزله نیز افزایش می یابد.

مقاله علمی - پژوهشی

چارچوبی برای بهینه سازی تدارکات امدادرسانی و تخلیه ی مجروحان مطالعه ی موردی: نقش نیروهای مسلح

مهرداد نیازی شش نرمی؛ رسول کریمی طاهر؛ مسعود ربانی

دوره 7، شماره 1 ، شهریور 1397، صفحه 57-72

چکیده

هرساله در سراسر جهان حدود 70 هزار نفر از مردم کشته می شوند و نزدیک به 200 میلیون نفر تحت تأثیر بلایای طبیعی و انسانی قرار می گیرند. ازاین رو،مدیریت بحران و به طور ویژه مدیریت کارا و مؤثر فعالیت های لجستیک ... بیشتر هرساله در سراسر جهان حدود 70 هزار نفر از مردم کشته می شوند و نزدیک به 200 میلیون نفر تحت تأثیر بلایای طبیعی و انسانی قرار می گیرند. ازاین رو،مدیریت بحران و به طور ویژه مدیریت کارا و مؤثر فعالیت های لجستیک امدادرسانی و تخلیه ی مجروحان از مناطق آسیب دیده ضروری است. از مهم ترینفعالیت ها در هنگام وقوع یک بحران، فعالیت های لجستیک اقلام امدادی و رساندن این اقلام به آسیب دیدگان و انتقال افراد آسیب دیده به مراکز درمانیاست. نیروهای نظامی به علت توانمندی های بالقوه و ذاتی به منزله ی یک نیروی کمک کننده ی عملیاتی نقش کلیدی در پاسخ گویی به بحران ها دارند.در سال های اخیر نقش نیروهای مسلح در واکنش به بلایای طبیعی افزایش یافته است، که دلایل این امر افزایش مقیاس و بروز بلایای طبیعی، افزایشتمایل واکنش های بشردوستانه به سمت نظامی شدن و افزایش علاقه ی نیروهای مسلح در واکنش به بحرا نها است. در این مقاله رویکردی دومرحله ایبرای بهینه سازی انتقال کالاهای امدادی به مناطق آسیب دیده و تخلیه ی افراد آسیب دیده ارائه می کنیم که نقش نیروهای مسلح را در نظر می گیریم. ابتدایک مدل عدد ریاضی برای تعیین مقدار کالا و افراد منتق لشده توسعه داده می شود که وسایل نقلیه را به جای متغیر صفر و یک به صورت عدد صحیح درنظر می گیرد. پس از آن با استفاده از یک سیستم معادلات خطی دستورالعمل های دقیق برای وسایل نقلیه تعیین می شود. در مدل ارائه شده، شدت آسیبقربانیان و احتمال زنده ماندن آن ها در نظر گرفته شده است. همچنین در مدل برنامه ریزی عدد صحیح مختلط ارائه شده، مکان مراکز امدادی موقتو مراکز توزیع محلی در نزدیکی مناطق آسیب دیده مشخص می شود. امکانات در دسترس نیروهای مسلح ازجمله کارکنان و وسایل نقلیه که می تواند درامدادرسانی بهینه مؤثر باشد، در نظر گرفته شده است. تابع هدف در نظر گرفت هشده، سعی در به حداکثر رساندن تعداد بازماندگان دارد. رویکرد ارائه شده رابر زلزله ی آذربایجان شرقی در سال 1391 اعمال می کنیم، اما قابلیت پیاده سازی برای هر شرایط مشابه دیگری را دارا است.

مقاله علمی - پژوهشی

امکان سنجی و بهینه سازی ترکیب و زمان بندی طرح های مدیریت بحران

هادی مختاری؛ زهرا قربانی

دوره 7، شماره 1 ، شهریور 1397، صفحه 73-87

چکیده

موفقیت در مدیریت بحران زمانی محقق می شود که سازمانها، آمادگی هرچه بیشتر به همراه پیشگیری لازم را مورد نظر قرار دهند. اینامر نیاز به آشنایی و استفاده ی هرچه بیشتر سازمانها از اصول مدیریت و به طور خاص مدیریت ... بیشتر موفقیت در مدیریت بحران زمانی محقق می شود که سازمانها، آمادگی هرچه بیشتر به همراه پیشگیری لازم را مورد نظر قرار دهند. اینامر نیاز به آشنایی و استفاده ی هرچه بیشتر سازمانها از اصول مدیریت و به طور خاص مدیریت پروژه ها را افزو نتر می کند. همه می دانیم کهاجرای برنامه ها و پروژه های پیشگیرانه ی مدیریت بحران از جمله حیاتی ترین راهکارها در راستای کاهش وقوع بحران و تبعات آن است. امااز طرف دیگر منابع سازمان ها و نهادهای مسئول در امر مدیریت بحران محدود بوده و مدیریت عقلایی به دنبال بیشترین استفاده از منابعمحدود در راستای مواجهه با بحران ها است. در این مقاله، هدف امکان سنجی و بهینه سازی پروژه ها و برنامه های مدیریت بحران است،به نحوی که در عین حال که منابع تخصیص داده شده کفایت لازم را خواهد داشت، اهداف مدیریت بحران نیز تا حد رضایت بخشی محققمی شود. بدین منظور از رویکرد بهینه سازی با استفاده از برنامه ریزی ریاضی استفاده شده است. دو مدل بهینه سازی پروژه های مدیریتبحران شامل 1. بهینه سازی ترکیب پروژه های مدیریت بحران و 2. بهینه سازی زما نبندی پروژه های مدیریت بحران، پیشنهاد شده است.مدل اول به دنبال انتخاب بهترین ترکیب از پروژه های مدیریت بحران از میان یک لیست بالقوه از پروژه ها است. درحالی که مدل دوم بهترینزمان بندی اجرای پروژه های مدیریت بحران را پیشنهاد می کند. هر دو مدل به نحوی عمل می کنند که ملاحظات محدودیت منابع مورد نیازو روابط منطقی بین پروژه ها در نظر گرفته می شود و در عین حال که هزینه های اجرای پروژه ها حداقل می شود، دستیابی به اهداف مدیریتبحران محقق شود. این مدل ها به منزله ی سیستم مشورتی، به مدیران سازما نهای متصدی مدیریت بحران کمک می کنند تا بهترینتصمیم را در مدیریت پروژه های بحران اتخاذ نمایند. همچنین مدلهای پیشنهاد شده روی یک مطالعه ی موردی اجرا شدند و نتایج موردبررسی و تحلیل قرار گرفتند.

مقاله علمی - پژوهشی

راهبردهای پایدار تکاملی دفاع و حمله برای اهداف وابسته و چندحالته با رویکرد قابلیت اطمینان

مهدی رحیمدل میبدی؛ امیرحسین امیری؛ مهدی کرباسیان

دوره 7، شماره 1 ، شهریور 1397، صفحه 89-98

چکیده

برنامه ریزی راهبردهای مفید و پایدار، یکی از مهم ترین اهداف سازمان ها برای دفاع از سیستم های حساس است. در این تحقیق،مدل سازی برای بهینه یابی سرمایه گذاری دفاع و حمله ی سیستم های پیچیده در نظر گرفته شده ... بیشتر

مقاله علمی - پژوهشی

بررسی آسیب پذیری اجتماعی زنان در حوادث طبیعی با تأ کید بر زلزله های ورزقان و اهر

امیر سلطانی نژاد؛ ادیبه برشان

دوره 7، شماره 1 ، شهریور 1397، صفحه 99-108

چکیده

کشور ایران یکی از کشورهای حادثه خیز دنیا است که به طور میانگین هر هفته یک بار زلزله ی بالای 3 ریشتر را تجربه می کند. اگر چه زلزله یکحادثه ی طبیعی است، اما به سبب آثار اجتماعی گوناگونی که دارد به یک موضوع ... بیشتر

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 11 (1401)

دوره 10 (1400)

دوره 9 (1399)

دوره 8 (1398)

دوره 7 (1397)

دوره 6 (1396)

دوره 5 (1395)

دوره 4 (1394)

دوره 3 (1393)

دوره 2 (1392)

دوره 1 (1391)

دوره و شماره: دوره 7، شماره 1، شهریور 1397، صفحه 5-108

مدیریت بحران آب شهر اراک با استفاده از رویکرد پویایی های سیستم

چکیده

شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر خشک شدن دریاچه ی ارومیه با استفاده از روش یکپارچه سازی دیمتل و فرایند تحلیل شبکه ای فازی

چکیده

رویکرد بهینه سازی چند هدفه برای مدیریت داوطلبان در زنجیره ی تأمین و لجستیک بحران

چکیده

تحلیل میزان آمادگی عملیاتی خانوارهای شهری در برابر زلزله مطالعه ی موردی: شهر کرمان

چکیده

چارچوبی برای بهینه سازی تدارکات امدادرسانی و تخلیه ی مجروحان مطالعه ی موردی: نقش نیروهای مسلح

چکیده

امکان سنجی و بهینه سازی ترکیب و زمان بندی طرح های مدیریت بحران

چکیده

راهبردهای پایدار تکاملی دفاع و حمله برای اهداف وابسته و چندحالته با رویکرد قابلیت اطمینان

چکیده

بررسی آسیب پذیری اجتماعی زنان در حوادث طبیعی با تأ کید بر زلزله های ورزقان و اهر

چکیده