مدیریت بحران

مقاله علمی - پژوهشی

مقایسه‏ی دو روش تعیین مناطق مستعد خطر زمین‏لغزش در آبخیز زیارت استان گلستان

علی عبدالله زاده؛ مجید اونق؛ امیر سعدالدین؛ رئوف مصطفی زاده

دوره 5، شماره 1 ، خرداد 1395، صفحه 5-13

چکیده

زمین‏لغزش از حوادث غیرمترقبه‏ای است که در مناطق مختلف کشور خسارات مالی و جانی زیادی به بار آورده است. حوزه‏‏های شمالی کشور از جمله مناطق مستعد وقوع زمین‏لغزش است و دخالت‏های انسانی نیز موجب ... بیشتر زمین‏لغزش از حوادث غیرمترقبه‏ای است که در مناطق مختلف کشور خسارات مالی و جانی زیادی به بار آورده است. حوزه‏‏های شمالی کشور از جمله مناطق مستعد وقوع زمین‏لغزش است و دخالت‏های انسانی نیز موجب تشدید این خطر و خسارت‏های آن شده است. در این پژوهش تعیین مناطق مستعد زمین‏لغزش با مدل دومتغیره‏ی وزنی AHP و مدل غیروزنی LRNF در آبخیز زیارت گرگان مورد ارزیابی قرار گرفت. با بازدیدهای میدانی و اطلاعات محلی، نقشه‏ی پراکندگی زمین‏لغزش تهیه گردید. با مرور منابع و بررسی شرایط آبخیز زیارت، چهار عامل فاصله از گسل، فاصله از آبراهه، بارش و زمین‏شناسی به‏منزله‏ی عوامل مؤثر بر زمین‏لغزش انتخاب و نقشه‏های خطر لغزش با پنج کلاس تهیه شدند. بر اساس نتایج، در مدل دو متغیره حدود 4/4 درصد مساحت منطقه در پهنه‏ی خطر خیلی‏زیاد و 5/14 درصد در پهنه‏ی خیلی‏کم، و در مدل غیروزنی LNRF حدود 6/14 درصد از مساحت منطقه در پهنه‏ی خطر خیلی‏زیاد و 8/8 درصد در پهنه‏ی خیلی‏کم قرار می‏گیرند. مقایسه‏ی پهنه‏های خطر در هر دو روش پهنه‏بندی خطر زمین‏لغزش، با استفاده از شاخص نسبت تراکمی (DR)، نشان داد که با افزایش درجه‏‏‏ی خطر، قابلیت تفکیک میان پهنه‏های خطر افزایش می‏یابد که نشان‏دهنده‏ی قابلیت شاخص مذکور در مقایسه‏ی نتایج است. ارزیابی صحت مدل بر اساس شاخص‏ جمع مطلوبیت (QS) و شاخص دقت (P) به ترتیب در مدل آماری دو متغیره‏ی وزنی AHP به میزان 81/0 و 96/0 در مدل غیروزنی LNRF حدود 27/0 و 89/0 است، که بر این اساس مدل آماری دو متغیره‏ی وزنی AHP به‏منزله‏ی مدل برتر معرفی گردید.

مقاله علمی - پژوهشی

زلزله طرح در منطقه‏ی ویژه‏ی اقتصادی عسلویه

آزاد یزدانی؛ میلاد کوثری؛ ثاراله رجبی؛ محمد رشید سلیمی

دوره 5، شماره 1 ، خرداد 1395، صفحه 15-23

چکیده

منطقه‏ی ویژه‏ی اقتصادی عسلویه شامل مجموعه‏ای از تأسیسات و کارخانه‏های مختلف با هدف بهره‏برداری از منابع عظیم گازی و نفتی است. هدف از این پژوهش ارائه‏ی روشی احتمالی برای به‏ دست آوردن شتاب‌نگاشت‏های ... بیشتر منطقه‏ی ویژه‏ی اقتصادی عسلویه شامل مجموعه‏ای از تأسیسات و کارخانه‏های مختلف با هدف بهره‏برداری از منابع عظیم گازی و نفتی است. هدف از این پژوهش ارائه‏ی روشی احتمالی برای به‏ دست آوردن شتاب‌نگاشت‏های شبیه‏سازی شده در این ناحیه است. به کمک تحلیل خطر احتمالی که سهم بزرگاهای مختلف در تمامی فواصل را با یکدیگر ترکیب می‏کند، سطوح خطر نظیر دوره بازگشت‏های 475 و 2475 ساله بر روی بستر سنگی در این ناحیه تعیین می‏شود. بیشینه‏ی شتاب زمین برای دوره‏ی بازگشت‏های یاد شده به ترتیب برابر با g27/0 و g34/0 محاسبه شد. برای به دست آوردن بزرگا و فاصله‏ی محتمل، تفکیک خطر لرزه‏ای صورت پذیرفت. مشارکت نسبی چشمه‏های مختلف به‏وسیله‏ی تابعی از نرخ رویداد و پتانسیل لرزه‏ای آن‏ها محاسبه و مشخصات زلزله‏های طرح در منطقه تعیین می‏گردد. با استفاده از روش گسل محدود تصادفی در سناریوهای تخمین زده شده، زمین‏لرزه طرح تولید گردید. این روش علاوه بر مدل کردن چشمه‏ی زمین‏لرزه، اثرهای کاهشی و افزایشی مسیر و ساختگاه، مشخصات هندسی و دینامیکی گسل را نیز به خوبی به تصویر می‏کشد. نتایج تفکیک خطر لرزه‌ای، زمین‌لرزه در فواصل زیر 5 کیلومتر و با بزرگای 85/5 و 75/6 را به ترتیب به ازای احتمال فراگذشت 10 و 2 درصد در 50 سال محتمل می‌داند. این نتایج اهمیت استفاده از روش‌های تصادفی به منظور تولید زمین‌لرزه‌های مصنوعی را در منطقه‌ی عسلویه، که فاقد چنین رویدادهایی است، تأکید می‌کند.

مقاله علمی - پژوهشی

تحلیل روابط بین‏ سازمانی در مدیریت بحران در شهر اصفهان

زهره عبدی دانشپور؛ علیرضا فلاحی؛ داریوش مرادی

دوره 5، شماره 1 ، خرداد 1395، صفحه 25-37

چکیده

کارآمدی مدیریت بحران ارتباط مستقیم با هماهنگی و همکاری در روابط بین‏ سازمانی دارد. در کشور ایران با وجود رخ‏ دادن بحران‏های مختلف و احتمال رخ‏دادهای آتی، از تحلیل روابط بین ‏سازمانی در ایجاد ... بیشتر کارآمدی مدیریت بحران ارتباط مستقیم با هماهنگی و همکاری در روابط بین‏ سازمانی دارد. در کشور ایران با وجود رخ‏ دادن بحران‏های مختلف و احتمال رخ‏دادهای آتی، از تحلیل روابط بین ‏سازمانی در ایجاد هماهنگی و همکاری در مدیریت بحران، برنامه‏ریزی و مدیریت شهری بهره‏گیری نشده‏ است. برای تحلیل روابط بین‏ سازمانی در مدیریت بحران، نشت نفت خام در رودخانه‏ی زاینده‏رود در سال 1387 ﻫ. ش. به‏منزله‏ی نمونه‏ی‏ موردی پژوهش انتخاب شده است که در آن واکنش اضطراری نیازمند سرعت عمل و هماهنگی گسترده بین سازمان‏های درگیر در مدیریت بحران بود. اهداف مقاله ردیابی سازمان‏هایی است که در یک وضعیت بحرانی چون «بحران نشت نفت خام در رودخانه‏ی زاینده‏رود» دخالت داشتند و همچنین بررسی روابط بین سازمانی آن‏ها و کارآمد نمودن روابط بین سازمانی در مدیریت بحران مورد نظر است. به این منظور، در چارچوب یک پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و تحلیلی ـ تجویزی و با بهره ‏جستن از روش‏های بازبینی متون، تحلیل مستند متون نوشتاری، تحلیل محتوای متون حاصل از انجام مصاحبه‏ و نیز اولویت‏بندی نقش سازمان‏ها، عوامل سببی و زمینه‏ای روابط بین سازمانی، چارچوب‏‏های نظری زیرکار و نوع روابط بین سازمانی در مدیریت بحران واکاوی شدند. بازیگران این رویداد، نخست سازمان اصلی (مدیریت بحران استانداری اصفهان)، دوم سازمان‏هایی که نقش مؤثر داشتند و سوم سازمان‏هایی که نقش نسبتاً مؤثر داشتند، هستند. نوع روابط بین سازمانی در مدیریت این بحران از نوع اتحادیه‏ی تجاری است. چارچوب‏های نظری برای تحلیل روابط بین‏ سازمانی به ترتیب رهیافت یادگیری سازمانی و رهیافت نهادی هستند که بر پایه‏ی آن‏ها امکان افزایش هماهنگی بین سازمانی و نیز افزایش توان مدیریت روابط بین سازمانی در مقابله با بحران فراهم می‏شود.

مقاله علمی - پژوهشی

تأثیر نظام مدیریت منابع انسانی بر کیفیت عملیات مدیریت بحران مطالعه‏ی موردی: ستادهای مدیریت بحران شهرداری تهران

سعید عسکری ماسوله؛ مهدی افشار؛ مینا محمدی

دوره 5، شماره 1 ، خرداد 1395، صفحه 39-47

چکیده

قرن بیست و یکم، قرن رویارویی با تغییرات شگرف تکنولوژیکی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است که هیچ سازمانی از تغییرات و رویدادهای آن در امان نیست. بحران‏ها بخشی از فضای کسب و کار هستند و حذف تمامی بحران‏هایی ... بیشتر قرن بیست و یکم، قرن رویارویی با تغییرات شگرف تکنولوژیکی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است که هیچ سازمانی از تغییرات و رویدادهای آن در امان نیست. بحران‏ها بخشی از فضای کسب و کار هستند و حذف تمامی بحران‏هایی که سازمان را تهدید می‏کند، ناممکن است. از سوی دیگر انطباق با شرایط موجود نیاز به نیروی انسانی متخصص برای بهره‏گیری هر چه بیشتر از فرصت‏های ایجاد شده دارد. مدیریت منابع انسانی و مدیریت بحران از موضوعات مهم سازمانی هستند که در طول دهه‏های اخیر در کانون توجه پژوهشگران قرار گرفته است. یکی از ملزومات اصلی در زمینه‏ی مدیریت بحران، سطح بالای میزان آمادگی و توانمند نیروی انسانی مدیریت بحران است. در این مقاله پیوند این دو موضوع در ستادهای مدیریت بحران شهرداری تهران مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش با توجه به هدف آن از نوع کاربردی توسعه‏ای است، زیرا یافته‏های آن می‏تواند مبنای کاربردی در شهرداری‏ها داشته باشد. این پژوهش بر آن است تا به این پرسش اصلی پاسخ دهد که مؤلفه‏های منابع انسانی تا چه حد بر کیفیت ارکان نظام مدیریت بحران مؤثرند. در همین راستا، با توجه به مؤلفه‏های منابع انسانی در این زمینه، سؤالاتی در قالب پرسشنامه با طیف لیکرت پنج نقطه‏ای طراحی شده و به سنجش این عوامل پرداخته شده است. جامعه‏ی آماری این پژوهش ستادهای مدیریت بحران در مناطق 22گانه شهرداری تهران است. برای آزمون فرضیه‏ها، از روش مدل‏سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته‏های پژوهش نشان می‏دهد در ستادهایی که نظام مدیریت منابع انسانی استقرار یافته است، کیفیت عملیات مدیریت بحران وضعیت بهتری دارد.

مقاله علمی - پژوهشی

ارزیابی آسیب‏پذیری شبکه‏‏‏ی معابر شهری در برابر زلزله‏های احتمالی مطالعه‏ی موردی: منطقه‏ی 3 شهرداری تهران

حسین نظم فر؛ علی عشقی چهاربرج

دوره 5، شماره 1 ، خرداد 1395، صفحه 49-61

چکیده

زلزله می‏تواند شهرها و مناطق یک کشور را از تحرک بیندازد، با مختل کردن شبکه‏ی ارتباطی شهر نظم ترافیکی را بر هم بزند و جریان عرضه‏ی کالا را کند و ارائه‏ی خدمات اورژانسی (اضطراری) و ایمنی به زلزله‏زدگان ... بیشتر زلزله می‏تواند شهرها و مناطق یک کشور را از تحرک بیندازد، با مختل کردن شبکه‏ی ارتباطی شهر نظم ترافیکی را بر هم بزند و جریان عرضه‏ی کالا را کند و ارائه‏ی خدمات اورژانسی (اضطراری) و ایمنی به زلزله‏زدگان را با موانع جدی مواجه نماید. این وضعیت خطرناک به دلیل کم‏عرض بودن معابر، تمرکز زیاد جمعیت در بافت‏های قدیمی، بلندمرتبه‏سازی‏های غیراصولی، ساخت‏وسازهای انجام‏شده بر روی مسیر قنات‏ها و قرارگیری در منطقه‏ای با لرزه‏خیزی بالا، که نتیجه‏ی گسترش کالبدی و افزایش تراکم شهرهای بزرگ است، منجر به از بین رفتن کارایی شبکه‏ی ارتباطی، حجم بالای تلفات انسانی و خسارت‏های مالی می‏شود. هدف این پژوهش پیش‏بینی آسیب‏پذیری شبکه‏ی ارتباطی شهر در برابر شدت‏های مختلف زلزله است. برای رسیدن به این هدف 10 شاخص مؤثر در آسیب‏پذیری شبکه‏ی معابر شهری در برابر زلزله در قالب مدل‏های برنامه‏ریزی و تلفیقی چونANP وزن‏دهی و فازی‏سازی شدند. لایه‏های انتخابی در محیط GIS ترکیب و نهایتاً نقشه‏ی آسیب‏پذیری کلی منطقه پیش از زلزله تهیه گردید. در مرحله‏ی بعد مدل پیش‏بینی در قالب طراحی سناریوهای زلزله در شدت‏های مختلف 6، 7 و 8 مرکالی اصلاح‏شده بر روی نقشه‏ی کلی آسیب‏پذیری منطقه پیش از زلزله اعمال شد. نتایج پژوهش نشان می‏دهد که میزان آسیب وارده به شبکه‏ی معابر منطقه‏ی 3 شهرداری تهران در سناریوی 6 مرکالی حاکی از آن است که 52% درصد معابر منطقه در دو دامنه‏ی آسیب‏پذیری خیلی کم و کم قرار گرفته‏اند. بیشترین درصد این معابر با 64% درصد در ناحیه‏ی 4 و 6 منطقه، در قسمت‏های جنوبی محله‏ی سیدخندان و شمال محله‏ی کاووسیه قرار دارند، در سناریوی 7 مرکالی 53% درصد معابر در دامنه‏ی آسیب‏پذیر زیاد قرار دارند. بیشترین درصد این معابر در ناحیه‏ی 1، در قسمت غربی ده ونک و در ناحیه 2، در قسمت مرکزی محله‏ی حسن‏آباد و زرگنده است. در سناریوی 8 مرکالی نمودار میزان آسیب‏پذیری شبکه‏ی معابر در دو دامنه‏ی آسیب‏پذیری زیاد و تخریب کامل حالت صعودی پیدا کرده و 80% درصد معابر منطقه در این دو دامنه قرار گرفته‏اند. بیشترین درصد این معابر به ترتیب در نواحی 6، 1، 2، 5،3 و 4 قرار دارند.

مقاله علمی - پژوهشی

ارزیابی روش‏های تخمین تفاضل پوش به سیکل در سامانه‏ی زمین پایه لورن به منظور تعیین موقعیت دقیق و صحیح در شرایط بحران انسان‏ساخت

مهدی مدیری؛ رضا عرب صاحبی؛ هانیه طباطبایی

دوره 5، شماره 1 ، خرداد 1395، صفحه 63-70

چکیده

امروزه، جی پی اس متداول‏ترین سیستم تعیین موقعیت در جهان محسوب می‏شود، ولی ضعف‏های مختلف این سیستم از قبیل اختلالات اتمسفری طبیعی و مصنوعی، امکان هدف قرار دادن ماهواره‏های جی پی اس در فضا و . ... بیشتر امروزه، جی پی اس متداول‏ترین سیستم تعیین موقعیت در جهان محسوب می‏شود، ولی ضعف‏های مختلف این سیستم از قبیل اختلالات اتمسفری طبیعی و مصنوعی، امکان هدف قرار دادن ماهواره‏های جی پی اس در فضا و . . . می‏تواند زیرساخت موقعیت‏یابی جهانی را خدشه‏دار کند. بنابراین سیستم تعیین موقعیت زمین پایه لورن، به‌منزله‌ی سیستم مکمل (در شرایط عادی) یا پشتیبان (در شرایط بحران) مطرح شد. عوامل مختلفی در افزایش دقت این سیستم تأثیرگذار هستند که یکی از مهم‌ترین این عوامل، تفاضل پوش به سیکل است. این عامل مبیّن اختلاف زمانی بین فاز حامل سیگنال تولید‌شده‌ی لورن نسبت به مبدأ زمانی سیگنال استاندارد است و به نوعی مشخص می‏کند در چه مکان‌هایی، دامنه‌ی سیگنال برابر صفر خواهد شد. تعیین این عامل دو مزیت خواهد داشت: 1. مدت زمان دستیابی به موقعیت گیرنده را کاهش می‏دهد. 2. مقایسه‌ی صفر استاندارد با نقطه‌ی عبور صفر سیگنال دریافتی، به گیرنده در تأیید صحت سیگنال دریافتی کمک می‏کند. آنچه که در شرایط بحران دارای اهمیت ویژه‏ای است، دستیابی به موقعیت با دقت بالا در کوتاه‌ترین زمان ممکن است که تعیین تفاضل پوش به سیکل هم در کاهش زمان و هم افزایش دقت تعیین موقعیت مؤثر است. اگر این پارامتر درست تعیین نشود، موجب ایجاد خطای سیکل شده و باعث می‏شود گیرنده، سیکل را اشتباه انتخاب کند. این خطا ممکن است در طول ردیابی سیگنال ادامه یابد و باعث خطای طول‌یابی در حد چند هزار کیلومتر گردد.

مقاله علمی - پژوهشی

ارزیابی میزان آسیب‏پذیری بافت‏ فرسوده‏ی شهر میناب در برابر زمین‏لرزه

سیدعلی علوی؛ محمد ابراهیمی؛ بهمن نجف پور محمود آباد؛ عبدالله خالدی

دوره 5، شماره 1 ، خرداد 1395، صفحه 71-82

چکیده

حوادث طبیعی بدون آنکه بشر قادر به تأثیرگذاری مستقیم بر آن باشد، اتفاق می‏افتد و زندگی اجتماعی آن‏ها را به مخاطره می‏اندازد. ویژگی هر نوع بافت شهری در هنگام وقوع بلایای طبیعی در قابلیت‏های گریز ... بیشتر حوادث طبیعی بدون آنکه بشر قادر به تأثیرگذاری مستقیم بر آن باشد، اتفاق می‏افتد و زندگی اجتماعی آن‏ها را به مخاطره می‏اندازد. ویژگی هر نوع بافت شهری در هنگام وقوع بلایای طبیعی در قابلیت‏های گریز و پناهگیری ساکنان، خدمات‏رسانی و کمک‏رسانی نیروهای امدادی و پاک‏سازی و بازسازی و حتی اسکان موقت تأثیر مستقیمی داشته است. بافت‏های فرسوده علاوه بر ارزش تاریخی و فرهنگی به دلایلی از قبیل عدم رعایت معیارهای فنی و مهندسی در ساخت‏ و ساز بنا و شبکه‏های ارتباطی ناکارآمد، بیش از سایر بافت‏های شهری در معرض خطر زلزله قرار گرفته‏اند. مدیریت بحران در شهر و به‏خصوص بافت‏های آسیب‏پذیر شهر نیازمند شناخت میزان و توزیع آسیب‏پذیری منطقه است. در تحقیق حاضر ارزیابی میزان آسیب‏پذیری بافت‏های فرسوده‏ی شهر میناب در برابر مخاطرات محیطی (زلزله) به روش توصیفی ـ تحلیلی مورد توجه قرار گرفته و از شاخص‏های تأثیرگذار کالبدی، محیطی و جمعیتی برای تعیین پهنه‏های فضایی آسیب‏پذیر استفاده شده است. یافته‏های تحقیق نشان می‏دهند که 18 درصد از اراضی بافت‏های فرسوده‏ی شهر میناب آسیب‏پذیری متوسط و 12 درصد آسیب‏پذیری زیاد داشته‏اند و 24 درصد نیز در معرض آسیب‏پذیری خیلی زیاد بوده‏اند که عمدتاً حول هسته‏ی قدیمی شهر قرار گرفته‏اند.

مقاله علمی - پژوهشی

مراتب فکر و فعل در معماری دفاعی دارالسلطنه‏ی تبریز مطالعه‏ی موردی: چرایی و چگونگی ایجاد سامانه‏ی دفاع غیرعامل شهر پس از زمین‏لرزه‏ی 1193 ﻫ. ق.

محمدباقر کبیرصابر

دوره 5، شماره 1 ، خرداد 1395، صفحه 83-92

چکیده

هدف نوشتار حاضر تبیین جایگاه معماری دفاعی، در فرایند بازسازی تبریز پس از زمین‏لرزه‏ای است که در اواخر دوره‏ی زندیه و به سال 1193 هجری قمری رخ داد. اهمیت موضوع پژوهش، به اهمیت ساختاری دیوار دفاعی شهر ... بیشتر هدف نوشتار حاضر تبیین جایگاه معماری دفاعی، در فرایند بازسازی تبریز پس از زمین‏لرزه‏ای است که در اواخر دوره‏ی زندیه و به سال 1193 هجری قمری رخ داد. اهمیت موضوع پژوهش، به اهمیت ساختاری دیوار دفاعی شهر برای اعتبار بخشیدن به حیات جمعی، پس از وقوع بحران برمی‏گردد، زیرا پس از زمین‏لرزه، مدیریت بومی متکی به توانمندی‏های محلی، بار دیگر سامانه‏ی دفاعی کارآمدی را برای حفاظت از آسیب‏دیدگانی که قصد ادامه‏ی حیات در این شهر بحران‏زده را داشتند، پدید آورد. مقتضیات زمان و مکان در آن ایام به نحوی بود که مدیریت امنیت، به رکن مهم مدیریت بحران تبدیل شده بود و در این راستا باید در گرداگرد شهر، بارویی برای ایمن‏سازی آن در برابر تعدیات احتمالی ساخته می‏شد. اگر چه در آن ایام، محدودیت‏های ناشی از بحران عرصه را برای هر نوع تصمیم‏گیری تنگ کرده بود، اما اندیشه‏ی مدیریت بومی توانست با شناسایی، نظم‏دهی و جهت‏بخشی به قابلیت‏های مادی و معنایی موجود، اقدامات ثمربخشی برای نیل به وضعیت دفاعی مطلوب انجام دهد. نتایج این پژوهش نشان می‏دهد که بعد از زمین‏لرزه، متولیان شهر ـ چه در سال‏های پایانی دوره‏ی زندیه و چه در سال‏های آغازین دوره‏ی قاجاریه ـ نیتی واحد در استوار ساختن و استوار ماندن این بارو داشته‏اند. بر این اساس، هدف نوشتار حاضر تحلیل چرایی و چگونگی تحقق ساختاری باروی مذکور در وضعیت بحرانی پس از زمین‏لرزه است؛ وضعیتی که در آن، هنجارهای شناخته شده‏ی زندگی شهری از بین رفته و معاش و معیشت دچار مضیقه بود. این پژوهش به روش تفسیری ـ تاریخی صورت گرفته است و بر آن است به این پرسش‏ها پاسخ دهد: الف. باروی تبریز چه نقش کارکردی در ترتیبات زیست جمعی این شهر داشت؟ ب. فرایند طراحی باروی جدید، متأثر از چه عواملی و مبتنی بر چه اصولی بود؟

مقاله علمی - پژوهشی

اعمال محدودیت زمانی نیمه‏نرم بر اساس تابع حیات‏بخش در فرایند مسیریابی تیم‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏های پاسخ به بحران

علی نادی؛ علی ادریسی

دوره 5، شماره 1 ، خرداد 1395، صفحه 93-101

چکیده

پس از وقوع یک حادثه‏ی بزرگ مانند زلزله، عملیات بسیاری برای کاهش تلفات و خسارات صورت می‏گیرد. تلفات در زمان‏های اولیه‏ی بحران با گذر زمان به شدت افزایش می‏یابد. در نتیجه یکی از چالش‏های مهم پس ... بیشتر

مقاله علمی - پژوهشی

کاربرد روش‏های تصمیم‏گیری چند‏معیاره در ارزیابی آسیب‏پذیری مساکن شهری در برابر زلزله با تأکید بر روش E - VIKOR مطالعه‏‏ی موردی: منطقه‏ی 9 شهرداری تهران

علی احمدآبادی؛ کیمیا قاسمی

دوره 5، شماره 1 ، خرداد 1395، صفحه 103-111

چکیده

تهران، به‏منزله‏ی یکی از بزرگ‏ترین شهرهای کشور، به علت وجود گسل‏های فعال در اطراف آن و تمرکز شدید جمعیتی و ساختمانی در معرض آسیب‏پذیری بالایی از زلزله‏ی احتمالی است. با توجه به اینکه بخش اعظم ... بیشتر تهران، به‏منزله‏ی یکی از بزرگ‏ترین شهرهای کشور، به علت وجود گسل‏های فعال در اطراف آن و تمرکز شدید جمعیتی و ساختمانی در معرض آسیب‏پذیری بالایی از زلزله‏ی احتمالی است. با توجه به اینکه بخش اعظم پهنه‏های مسکونی منطقه‏ی 9 شهرداری تهران را پلاک‏های ریزدانه، نفوذناپذیر و با کاربرد مصالح بی‏دوام و ناپایدار تشکیل می‏دهد و نیز نزدیکی به گسل ری، این منطقه به‏منزله‏ی منطقه‏ی مورد مطالعه انتخاب شده است. روش تحقیق و تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع‏آوری شده با توجه به روش‏های مبتنی بر پایگاه اطلاعاتی و بهره‏گیری از مدل E-VIKOR و نرم‏افزارهای مبتنی بر رویکرد سیستم اطلاعات جغرافیایی صورت می‏پذیرد. معیارهای مصالح ساختمانی، قدمت ساختمان، تعداد طبقات، کیفیت ابنیه، تراکم جمعیت، سازگاری کاربری‏ها و وضعیت قرارگیری ساختمان در بلوک برای انجام پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد مساکن منطقه‏ی 9 شهرداری تهران در برابر زلزله آسیب‏پذیر است. به گونه‏ای که نقشه‏ی پهنه‏بندی آسیب‏پذیری لرزه‏ای، میزان مساحت سطوح آسیب‏پذیری کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد را به ترتیب 64/120، 157، 68/61 و 88/117 نشان داد. طبقه‏ی متوسط با در بر گرفتن 42 درصد از مساحت منطقه‏ی بیشترین و طبقه‏ی آسیب‏پذیری زیاد با 16 درصد از مساحت منطقه‏ی 9‏ کمترین وسعت را دارند. بنابراین لزوم توجه مدیریت شهری به مناطق با آسیب‏پذیری زیاد و خیلی زیاد با رویکرد مدیریت بحران احساس می‏گردد.

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 11 (1401)

دوره 10 (1400)

دوره 9 (1399)

دوره 8 (1398)

دوره 7 (1397)

دوره 6 (1396)

دوره 5 (1395)

دوره 4 (1394)

دوره 3 (1393)

دوره 2 (1392)

دوره 1 (1391)

دوره و شماره: دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 9، خرداد 1395، صفحه 5-111

مقایسه‏ی دو روش تعیین مناطق مستعد خطر زمین‏لغزش در آبخیز زیارت استان گلستان

چکیده

زلزله طرح در منطقه‏ی ویژه‏ی اقتصادی عسلویه

چکیده

تحلیل روابط بین‏ سازمانی در مدیریت بحران در شهر اصفهان

چکیده

تأثیر نظام مدیریت منابع انسانی بر کیفیت عملیات مدیریت بحران مطالعه‏ی موردی: ستادهای مدیریت بحران شهرداری تهران

چکیده

ارزیابی آسیب‏پذیری شبکه‏‏‏ی معابر شهری در برابر زلزله‏های احتمالی مطالعه‏ی موردی: منطقه‏ی 3 شهرداری تهران

چکیده

ارزیابی روش‏های تخمین تفاضل پوش به سیکل در سامانه‏ی زمین پایه لورن به منظور تعیین موقعیت دقیق و صحیح در شرایط بحران انسان‏ساخت

چکیده

ارزیابی میزان آسیب‏پذیری بافت‏ فرسوده‏ی شهر میناب در برابر زمین‏لرزه

چکیده

مراتب فکر و فعل در معماری دفاعی دارالسلطنه‏ی تبریز مطالعه‏ی موردی: چرایی و چگونگی ایجاد سامانه‏ی دفاع غیرعامل شهر پس از زمین‏لرزه‏ی 1193 ﻫ. ق.

چکیده

اعمال محدودیت زمانی نیمه‏نرم بر اساس تابع حیات‏بخش در فرایند مسیریابی تیم‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏های پاسخ به بحران

چکیده

کاربرد روش‏های تصمیم‏گیری چند‏معیاره در ارزیابی آسیب‏پذیری مساکن شهری در برابر زلزله با تأکید بر روش E - VIKOR مطالعه‏‏ی موردی: منطقه‏ی 9 شهرداری تهران

چکیده