%0 Journal Article %T ارزیابی تاب‌آوری سیستم اجتماعی-اکولوژیک در برابر کاهش آب قابل دسترس (مطالعه موردی: روستای هرچگان) %J مدیریت بحران %I دانشگاه صنعتی مالک اشتر %Z 2345-3915 %A یزدانی, محمد رضا %A مهرابی, شهباز %A قربانی, مهدی %D 2022 %\ 03/21/2022 %V 11 %N 1 %P 67-80 %! ارزیابی تاب‌آوری سیستم اجتماعی-اکولوژیک در برابر کاهش آب قابل دسترس (مطالعه موردی: روستای هرچگان) %K سیستم اجتماعی-اکولوژیک %K تاب‌آوری %K خشک‌سالی %R %X خشک‌سالی و به دنبال آن بحران کم‌آبی از مهمترین بلایای طبیعی هستند که به دلیل دامنه وسیع­تر آن نسبت به دیگر بلایا پیچیدگی بیشتری دارند. به‌طوری که در یک دوره 7 ساله تا پایان فروردین سال 1395، 90 درصد جمعیت و 3/81 درصد وسعت استان چهارمحال و بختیاری تحت تأثیر این بحران قرار گرفته است. از این‌رو در این پژوهش میزان تاب‌آوری سیستم اجتماعی-اکولوژیک روستای هرچگان در مقابل بحران کم‌آبی در استان ارزیابی شد و به‌منظور انجام ارزیابی تاب‌آوری از دستورالعمل انجمن تاب‌آوری دانشگاه استکهلم سوئد استفاده شد. جهت گردآوری اطلاعات از پرسش‌نامه محقق‌‌ساخته، مصاحبه و فیش‌برداری متناسب با شرایط اجتماعی و اقتصادی جامعه محلی هرچگان و شرایط اکولوژیکی آن استفاده شد. به‌منظور تحلیل شبکه روابط از روش تحلیل شبکه و نرم‌افزار UCINET 6 استفاده شد و نتایج نشان داد که در سیستم اجتماعی-اکولوژی هرچگان مسئله اصلی کاهش سطح آب قابل دسترس است که از جمله دلایل اصلی آن کاهش میزان آب ورودی به منابع آبی و هدررفت آب به دلیل نبود تجهیزات ذخیره آب است. نتایج خط تاریخی و ترسیم چرخه سازگاری نشان داد که سیستم اجتماعی-اکولوژی هرچگان در فاز امگا(Ω) یا فشار قرار دارد. در نهایت نتایج ارزیابی نشان داد که مناسب­ترین استراتژی­ها جهت مدیریت تاب‌آور در سیستم اجتماعی-اکولوژی هرچگان شامل حفظ و تقویت وضع موجود عملکردی اکوسیستم روستای هرچگان، حفظ و تقویت ساختار و ماهیت روستایی روستای هرچگان، تکمیل سیستم آبیاری روستا و تقویت یادگیری اجتماعی ساکنان روستاست.  %U https://www.joem.ir/article_251423_96031fa852566135ad940aa8ca5205de.pdf