دانشگاه صنعتی مالک اشتر
مدیریت بحران
2345-3915
2345-4741
6
1
2017
08
23
توسعه ی شبکه ی لجستیک پیشرو و معکوس در خدمات درمانی در شرایط عدم قطعیت و بحران
5
17
FA
الهام
منصوری
دانشگاه علم و فناوری مازندران
emansuri1001@yahoo.com
مصطفی
حاجی آقایی کشتلی
دانشگاه علم و فناوری مازندران
mostafa_ie@yahoo.com
رضا
توکلی مقدم
0000-0002-6757-926X
University of Tehran
tavakoli@ut.ac.ir
افزایش جمعیت، تغییر سبک زندگی، افزایش بیماریها و سوانح و حوادث طبیعی و غیرطبیعی موجب اهمیت روزافزون زنجیرههای خدمات درمانی شده است. از سویی اهمیت خون بهمنزلهی مادهای کمیاب و حیاتی برای بشر و خاصیت فسادپذیری شدید و شرایط خاص حمل و نگهداری آن از سوی دیگر مسائلی هستند که در سالهای اخیر محققان را به چالش کشیدهاند. اهمیت این حوزه بهخصوص در شرایط وقوع بحران و کمبود شدید خون میتواند دوچندان شود. در این مقاله، یک مدل ریاضی در زنجیرهی حلقهی بستهی تأمین خون در شرایط عدم قطعیت ارائه میگردد که در آن لجستیک معکوس و شرایط بحران نیز در نظر گرفته میشود. با توجه به پیچیدگی در حل مدل پیشنهادی، پس از ارائهی روش دقیق برای اعتباردهی مدل، از تلفیق دو الگوریتم فراابتکاری ژنتیک (GA) و شبیهسازی تبرید (SA) استفاده میشود. سپس به سنجش اعتبار الگوریتم فراابتکاری تلفیقی در مقایسه با نتایج نرمافزار GAMS IDE/Cplex در حل مسائل کوچک، متوسط و بزرگ پرداخته میشود و در خاتمه نیز نتایج تحلیل حساسیت ارائه میگردد.
زنجیرهی تأمین خون,لجستیک پیشرو و معکوس,الگوریتم ژنتیک,شبیهسازی تبرید
https://www.joem.ir/article_27879.html
https://www.joem.ir/article_27879_17041c94af4b610f377355c6dde962d4.pdf
دانشگاه صنعتی مالک اشتر
مدیریت بحران
2345-3915
2345-4741
6
1
2017
08
23
ارزیابی و پهنه بندی امتداد ریزش ها در کوه های طاق علی واقع در شمال شرق شهر کرمان
19
29
FA
زهرا
حسینی
;رشناس مطالعات و gis /موسسه اموزش و مطالعات مدیریت بحران کرمان
hosseini_2477@yahoo.com
احمد
عباس نژاد
دانشیار بخش زمین شناسی دانشگاه شهید باهنر کرمان
aabbas@mail.uk.ac.ir
اکبر
علوی
رییس موسسه مطالعات و آموزش مدیریت بحران کرمان
سمیه السادات
حسینی
کارشناسی ارشد خاک شناسی
در قسمت کوهستانی مشرف به شمال شرق شهر کرمان با کاربری مسکونی ـ تفریحی، تحت تأثیر تکتونیزهی شدید، شاهد پرتگاههای گسلی و خطر ریزش سنگ در منطقه هستیم. در زمان ریزش، مشکل اصلی برای عناصر در معرض خطر، محل رسیدن قطعات سنگی است. بنابراین در نقشههای پهنهبندی حساسیت باید حساسیت مناطق نسبت به رسیدن قطعات را مد نظر گرفت و با بررسی و ارزیابی مسیر طی شده (Run-out) توسط ریزشها پهنههای با حساسیت زیاد، متوسط و کم تعیین گردد. بنابراین در ابتدا عوامل مؤثر در ایجاد ریزش شناسایی شد و سپس با دو روش ارزیابی چند معیارهی مکانی (AHP) و روش آماری دو متغیره نسبت فراوانی، میزان اهمیت هرکدام از عوامل در منطقه تعیین و نقشهی پهنهبندی ریزشها بهمنزلهی غالبترین نوع حرکت دامنهای تهیه شد. بیشترین فراوانی ریزشهای منطقه در دامنههای گسلی، جهتهای شمال غرب و غرب و شیبهای 15-30 درجه دیده شدند. نقشهی حاصل از روش آماری دربرگیرندهی اکثریت پهنههای ریزشی و همچنین دربرگیرندهی مناطقی است که مسیر عبور ریزشها بودهاند، اما به دلیل دستکاری دامنههای منطقه برای تعیین آخرین محل رسیدن قطعات ریزشی، این نقشه نتوانست اطلاعات کامل را در اختیار بگذارد، بنابراین برای تکمیل نقشهی حساسیت منطقه از رابطههای تجربی زاویهی رسیدن (Reach Angle) و زاویهی سایه (Shadow Angle)، برای تخمین بیشترین فاصلهای که قطعات ریزشی ممکن است طی کنند استفاده گردید. در نقشهی نهایی، جادههای تفریحی حاشیهی دامنه در معرض خطر متوسط و مسیرهای کوهنوردی در معرض خطر زیاد شناسایی شدند.
پهنهبندی حساسیت ریزشها,مدل تجربی زاویهی رسیدن,مدل تجربی زاویهی سایه
https://www.joem.ir/article_27881.html
https://www.joem.ir/article_27881_4cc11884dd5ae0d447635e75afbfcd68.pdf
دانشگاه صنعتی مالک اشتر
مدیریت بحران
2345-3915
2345-4741
6
1
2017
08
23
سنجش آسیب پذیری و برنامه ریزی راهبردی مدیریت بحران (زلزله) در نواحی روستایی مطالعه ی موردی: شهرستان شهرکرد
31
45
FA
اصغر
نوروزی
0000-0002-5609-7855
استادیار گروه جغرافیا/ دانشگاه پیام نور
norouzi_1386@yahoo.com
مریم
فرهادی
کارشناس ارشد جغرافیا
pnu.geo90@yahoo.com
انسان از زمان استقرار در روی کرهی زمین، همواره در معرض تهدیدات محیط قرار داشته است. افزایش قدرت ابزاری و فناوری امروزی وی نیز در ستیز با طبیعت، نه تنها موفقیت کامل به وی نداده، بلکه تنوع بحرانها را نیز افزایش داده است. به هرحال انسان گاهی در اثر وقوع بلایای طبیعی متحمل خسارت فراوانی شده و با بحرانهایی روبهرو میگردد. نواحی روستایی نیز به علت ارتباط بیشتر با محیط طبیعی، فقر، شرایط اجتماعی و ... بیشتر در معرض بحرانهای طبیعی قرار دارند و آسیبپذیرترند. نکتهی مهم در این زمینه چگونگی رویارویی و به عبارت دیگر «مدیریت بحران» است. لذا در تحقیق حاضر پس از سنجش آسیبپذیری کالبدی و اقتصادی ـ اجتماعی، به برنامهریزی مدیریت بحران زلزله در نواحی روستایی شهرستان شهرکرد پرداخته شده است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی ـ تحلیلی است. برای جمعآوری اطلاعات مورد نیاز از بررسیهای کتابخانهای و میدانی استفاده شد. در روش میدانی تعداد 267 پرسشنامه از خانوارهای ساکن در روستاهای نمونه به روش تصادفی و خوشهای تکمیل گردید. بهمنظور تعیین راهبرد مورد نظر از روش SWOT و برای آزمون فرضیهها از آزمون T استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون T نشان داد میزان آسیبپذیری اقتصادی ـ اجتماعی نواحی روستایی مذکور در موقع بروز بحران «زیاد» و میزان آسیبپذیری کالبدی ـ فضایی «کمتر از حد متوسط» است. همچنین نتایج ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی امتیاز موزون عوامل داخلی معادل 2.37 و عوامل خارجی 2.51 شده است و راهبرد مناسب برنامهریزی «راهبرد بازنگری» تعیین گردید.<br /> <strong> </strong>
مدیریت بحران,زلزله,آسیبپذیری,مدل SWOT,شهرستان شهرکرد
https://www.joem.ir/article_27882.html
https://www.joem.ir/article_27882_0a86eea29f5e8b7c7f15cba5da1d17a6.pdf
دانشگاه صنعتی مالک اشتر
مدیریت بحران
2345-3915
2345-4741
6
1
2017
08
23
سنجش میزان آسیب پذیری محلات شهری در تطابق با اصول پدافند غیرعامل مطالعه ی موردی: شهر شهرکرد
47
62
FA
احمد
شاهیوندی
عضو هیأت علمی گروه شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان
a_shahivandi@yahoo.com
هدف پژوهش حاضر، سنجش میزان ایمنی شهرکرد بر اساس اصول پدافند غیرعامل، سطحبندی شهر بر مبنای میزان آسیبپذیری، الگوی پراکندگی زیرساختهای شهری و سازمانهای مهم تصمیمگیری در سطح شهر است. نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی است، بستر مورد مطالعه شهر شهرکرد است که با استفاده از شاخصهای مکانی مؤثر بر ایمنی، به سنجش میزان آسیبپذیری شهر در زمان بروز جنگ پرداخته شده است. برای تحلیل دادهها ابتدا معیارها و زیرمعیارهای شهری به کمک مدل ANP در محیط نرمافزارSuper Decisions مقایسه و امتیازگذاری شدهاند، سپس ضریب اهمیت هر یک از معیارهای اصلی به کمک مدل AHP و در نرمافزار Expert choice سنجیده شده است. پس از ارزیابی معیارها و زیرمعیارها، فاصله از معیارهایی که دوری و نزدیکی به آنها و یا تراکم و پراکندگی از آنها مهم بوده در محیط نرمافزار Arc Gis برآورد شده و پس از طی فرایندهای مذکور، شهر شهرکرد از نظر میزان آسیبپذیری در 6 طبقه (آسیبپذیری خیلی زیاد، زیاد، متوسط، نسبتاً کم، کم و خیلیکم) از هم متمایز شده است.
ایمنی,آسیبپذیری,پدافند غیرعامل,محلات شهری,شهر شهرکرد
https://www.joem.ir/article_27890.html
https://www.joem.ir/article_27890_fb8cb24e6278bfeb038cfa4cbbd37bb3.pdf
دانشگاه صنعتی مالک اشتر
مدیریت بحران
2345-3915
2345-4741
6
1
2017
08
23
مدیریت حوادث در سازمانهای خدماترسان با رویکرد قابلیت اطمینان بالا
63
75
FA
ابراهیم
ایران دوست
مدیر بهره برداری شرکت توزیع برق
ebrahimirandoost@gmail.com
مهدی
الوانی
استادگروه مدیریت دولتی دانشگته آزاد قزوین
research.m@qiau.ac.ir
غلامرضا
معمارزاده
مدیر گروه مدیریت دولتی دانشگاه آزاد قزوین
gmemar@gmail.com
خسرو
منطقی
رییس دانشکده اقتصاد
kh_manteghi@yahoo.com
یکی از روشهای نوین مدیریت حوادث در شرکتهای خدماترسان، استفاده از مشخصههای سازمانهای با قابلیت اطمینان بالا مانند شرکتهای هواپیمایی، نیروگاههای اتمی و کنترل ترافیک هوایی در این شرکتهاست. مدیریت بر حوادث در سازمانهای مذکور نیازمند فعالیتهایی است که بتواند قابلیت اطمینان بالا را برآورده کند. هدف این تحقیق پیدا کردن این فعالیتهاست. در تحقیق حاضر ابتدا مشخصههای موجود در سازمانهای با قابلیت اطمینان بالا ارائه شده، سپس فعالیتهای مورد نیاز برای پیادهسازی مشخصههای یک سازمان با قابلیت اطمینان بالا در شرکتهای توزیع برق بهعنوان یک سازمان خدماترسان احصا شده است. این فعالیتها عبارتند از توان تعامل بالا، سرعت انتقال بالا، آرامش، امنیت، یادگیری، کار گروهی، مدیریت استعداد، آشفتگی سازمانیافته، مدیریت دانش، اعتماد، چرخش شغلی، وفاداری، سختی کار، بقای تجربه و کرامت. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه و مصاحبه و جامعهی آماری مدیران ارشد شرکتهای توزیع برق ایران بودهاند. روش تحقیق توصیفی ـ اکتشافی و از نظر هدف کاربردی است.
حوادث,سازمان خدماترسان,شرکت توزیع برق,سازمان با قابلیت اطمینان بالا
https://www.joem.ir/article_27891.html
https://www.joem.ir/article_27891_db4c15f54ea48df1b3fc50952123495b.pdf
دانشگاه صنعتی مالک اشتر
مدیریت بحران
2345-3915
2345-4741
6
1
2017
08
23
تدوین استراتژی کلان داده در تحلیل شبکه های اجتماعی برای پیشبینی بحران
77
91
FA
ابراهیم
محمودزاده
دانشیار مجتمع مدیریت و فناوری های نرم دانشگاه صنعتی مالک اشتر
mah@mut.ac.ir
مهدی
صحرایی
دانشجوی دکتری امنیت سایبری-دانشگاه عالی دفاع ملی
sahraei@ipreez.ir
محمدمهدی
قوچانی خراسانی
محقق/ دولتی
ghochany@yahoo.com
امروزه به دلیل پیچیدگیهای فضای سایبری و تأثیرگذاری آن بر بسیاری حوزههای دیگر از منظر امنیت ملی نیاز به سیستم پایش با رویکرد روندیابی فضای سایبری و نیز داشتن دید جامع نسبت به همهی ابعاد آن شامل فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، نظامی امنیتی و علم و فناوری بیش از پیش ضروری است. با گسترش سیستمهای پایگاهی و حجم بالای دادههای ذخیره شده در این سیستمها، نیاز به ابزاری است تا بتوان دادههای ذخیره شده را پردازش کرد و اطلاعات حاصل از این پردازش را در اختیار کاربران قرار داد. با توجه به گسترش روزافزون ابزارهای ارتباطی در حوزهی فناوری اطلاعات و ارتباطات و لزوم ایجاد آگاهی اطلاعاتی بر این حوزه با رویکرد جلوگیری از غافلگیری در مواجهه با بحران و از سوی دیگر حجم، سرعت و تنوع دادههای شبکههای اجتماعی، لزوم تدوین استراتژی فناوری کلان داده در تحلیل شبکههای اجتماعی امری بسیار ضروری است. گفتنی است این مفهوم به جهت تازگی با روشهای تحلیلی سنتی به هیچوجه قابل اجرا نیست و باید در مواجهه با این حوزه از فناوریهای نوین بهره برد. از آنجایی که یکی از اصلیترین مباحث در حوزهی کلان داده روشهای دادهکاوی برای پالایش داده و دستیابی به ارزش افزوده در حوزهی دادههای عظیم است، در پژوهش حاضر سعی شده است تا فناوریهای مورد نیاز شناسایی شده و ضمن تحلیل و اولویتبندی آن به تدوین استراتژی فناوری کلان داده در تحلیل شبکههای اجتماعی برای پیشبینی وقوع بحران پرداخته شود. با توجه به موضوع و هدف پژوهش، نوع تحقیق کاربردی - توسعهای<sup>1</sup> است. روش تحقیق کمی است و جمعآوری اطلاعات از طریق پانل خبرگان و استفاده از پرسشنامهی بسته بوده است و جامعهی آماری نیز تعداد 20 نفر از نخبگان عرصهی فناوری اطلاعات و ارتباطات بوده است و روش تحلیل بهرهگیری از طیف لیکرت برای ارزشگذاری اولویتهای استراتژی کلان داده بوده است.
تحلیل شبکههای اجتماعی,استراتژی کلان داده,پیشبینی بحران
https://www.joem.ir/article_27892.html
https://www.joem.ir/article_27892_7d23db47b201499bb04e598876005021.pdf
دانشگاه صنعتی مالک اشتر
مدیریت بحران
2345-3915
2345-4741
6
1
2017
08
23
تحلیل خطر و خسارات زمین لرزه ی مناطق روستایی با استفاده از روشهای AHP و GIS مطالعه ی موردی: دهستان ابرشیوه ی دماوند
93
104
FA
حسین
سادین
مدرس دانشگاه
sadinhossien@gmail.com
محمد
میرزاعلی
مدرس دانشگاه آزاداسلامی
m.mirzaali63@gmail.com
معصومه
کوثری صفا
مدرس
kosarysafa@gmail.com
وقوع زلزلههایی با بزرگی کمتر از 5 در مقیاس ریشتر برای ساختمانها خطری در بر ندارد و حتی ساختمانهای سست روستایی هم از این نظر کمتر دچار آسیب میشوند؛ درحالیکه زلزلههایی با بزرگی 5 تا 6 در مناطق روستایی و با بزرگی 6 تا 7 در مناطق شهری بسیار فاجعهبار هستند. با توجه به وضعیت خاص کشور ایران از نظر زمینساختی میتوان ادعا کرد که همهی گسلهای موجود در کشور زلزلهزا هستند. بهطوریکه، همهساله شاهد خسارات و تلفات مالی و جانی، بهخصوص در نواحی روستایی هستیم. بنابراین جامعهی ایرانی را گریزی از این حادثهی طبیعی نیست و باید تمهیدات لازم برای مقاومسازی، شناخت و مدیریت خطر اندیشیده شود. این پژوهش با هدف بررسی میزان خطر و برآورد خسارات ناشی از وقوع زلزله در مناطق روستایی انجام گرفته و نقش عوامل انسانی، زمینشناسی و ژئومورفولوژیکی را به عنوان عوامل مؤثر در تخریب و خسارت مورد ارزیابی و تحلیل قرار داده است. جامعهی آماری این پژوهش دهستان ابرشیوهی دماوند در استان تهران است که طبق سرشماری سال1390، 10201 نفر جمعیت و 31 نقطهی سکونتگاهی داشته است. روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی است که با بهرهمندی از مدل سلسلهمراتبی (AHP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تحلیل و کارشناسی شده است. نتایج حاصل از بررسی نشان داد که 6/51 درصد نقاط مسکونی دهستان در فاصلهی 5 کیلومتری از گسلها واقع شدهاند که از شرایط ژئومورفولوژیکی و زمینشناسی مناسبی برای وقوع زلزله برخوردار است و در صورت وقوع زلزله حداکثر کشتهشدگان 1037 نفر در روز و تعداد کشتهشدگان در شب 1075 نفر در سازههای مسکونی و غیرمسکونی خواهد بود. همچنین 657 سازهی مسکونی و غیرمسکونی تخریب میشود که احیا و بازسازی آنها هزینهای نزدیک به30 میلیارد تومان به اقتصاد کشور تحمیل خواهد کرد.
تحلیل خطر,زلزله,آسیبپذیری,تلفات انسانی,دهستان ابرشیوه
https://www.joem.ir/article_27893.html
https://www.joem.ir/article_27893_37fd3cb56ae8755e7e67fed022817f9a.pdf
دانشگاه صنعتی مالک اشتر
مدیریت بحران
2345-3915
2345-4741
6
1
2017
08
23
ارزیابی کیفیت معماری ـ اقلیمی مساکن پس از سانحهی روستای روشنق استان اردبیل بعد از زمینلغزش سال 1357
105
119
FA
رحمت
محمدزاده
استاد-دانشگاه تبریز
rahmat1343@gmail.com
ناهیده
رضایی
دانشگاه کاشان
rezaei.nahideh@yahoo.com
نگار
محمدزاده
دانشگاه تبریز
,negar.mohammadzadeh@ymail.com
یکی از مسائل کالبدی سکونتگاههای روستایی، ضعف بناهای مسکونی در برابر بلایای طبیعی است. بهدنبال رانش زمین در روستای روشنق از توابع شهرستان اردبیل، موقعیت جغرافیایی این روستا جابهجا شد و خانههای جدید برای اسکان آسیبدیدگان در این روستا احداث گردید. با این حال، قریب به اتفاق این مساکن در طول زمان تغییرات زیادی پذیرا شدند. این مطالعه درصدد درک مسئله و ارزیابی کیفیت اقلیمی و معماری مساکن پس از سانحه و الحاقات بعدی است. مقالهی حاضر به روش پیمایشی و از نوع توصیفی- مقطعی انجام گرفت. هشت خانوار ساکن به صورت نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند. در کنار مطالعات متعارف کتابخانهای از مصاحبه، مشاهده، عکس و برداشت از فضاهای مختلف مساکن و تغییرات آنها در طول زمان استفاده شده و برای ارزیابیهای اقلیمی نیز از شاخص ماهانی و تقویم نیاز اقلیمی با بهکارگیری طیف لیکرت استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان از پاسخگو نبودن مساکن احداثی به نیازها و خواستههای روستاییان دارد؛ به گونهای که بخش پیشساختهی پلانها در مؤلفهی اقلیمی با کسب رتبهی 108 از 240 امتیاز و در مؤلفههای معماری با کسب 109 از 320 امتیاز، ضعیف و پلان بخشهای الحاقی در بحث اقلیمی با کسب رتبهی 136 از 240 امتیاز و در معماری با کسب 160 از 320 امتیاز، متوسط ارزیابی شدند که با انجام اقداماتی چون در نظر گرفتن الزامات اقلیمی و اجتماعی در طراحی خانهها، برنامهریزی و سازماندهی طراحیها و غیره میتوان به بهبود آنها یاری رساند.
مساکن پس از سانحه,بازسازی,معماری,روستای روشنق
https://www.joem.ir/article_27894.html
https://www.joem.ir/article_27894_da62f7798663d0e85e8da7506f850d06.pdf
دانشگاه صنعتی مالک اشتر
مدیریت بحران
2345-3915
2345-4741
6
1
2017
08
23
پهنه بندی آسیب پذیری لرزهای شهری با استفاده از مدل ANP مطالعه ی موردی: شهر نجف آباد
121
132
FA
سوگل
فاضل
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، پژوهشگاه شاخص پژوه ، دانشگاه اصفهان
sofazel@gmail.com
مسعود
تقوایی
دانشگاه اصفهان
m.taghvaei@yahoo.om
امیر
محمودزاده
ریاست پژوهشگاه مهندسی بحرانهای طبیعی شاخص پژوه ، استادیار گروه عمران- زلزله
amir.mahmohzade1@yahoo.com
ایران با فعالیتهای لرزهای پراکنده، زلزلههای بسیار بزرگ با دورههای بازگشت طولانی شناخته شده است و عدم بروز زلزله در منطقهای که تا به حال در آن زلزله اتفاق نیفتاده است، نشانگر ثبات و پایداری همیشگی نیست. با مراجعه به نقشهی پهنهبندی خطر نسبی زمینلرزه در ایران مشاهده میشود که بیش از 90 درصد از مساحت کشور بر روی نوار زلزله قرار دارد. در این راستا ارزیابی آسیبپذیری لرزهای مناطق مختلف کشور با هدف کاهش آسیبپذیری جوامع شهری باید در اولویت برنامهریزیها قرار گیرد. این پژوهش از نوع کاربردی و روش آن معیاری ـ تحلیلی بوده و در آن ضمن معرفی دیدگاههای مختلف در ارتباط با آسیبپذیری، با استفاده از پارامترهای گوناگون کمی و کیفی، بر اساس رویکرد تصمیمگیری چند معیاره و با بهکارگیری فرایند تحلیل شبکه (ANP) به بررسی و تحلیل آسیبپذیری لرزهای شهر نجفآباد پرداخته شده است. همچنین به منظور مقایسهی نتایج حاصل از دو مدل ANP و AHP، تحلیل آسیبپذیری توسط مدل AHP نیز صورت گرفته و نتایج حاصل از این مدل نیز ارائه گردیده است. مطابق نقشهی پهنهبندی آسیبپذیری، مجموعاً حدود 30 درصد مساحت توسعهیافتهی شهر از آسیبپذیری بالا و بسیار بالا و 37 درصد این مساحت از آسیبپذیری متوسط برخوردار است. با تطبیق نقشهی توزیع جمعیت بر این پهنهبندی، جمعیتی بالغ بر 51000 نفر (با تراکمی بین 70 تا 100 نفر در هکتار) در معرض آسیبپذیری بالا و بسیار بالا قرار دارند. همچنین در مقایسهی دو مدل فوق با شرایط یکسان، به دلیل وجود وابستگی درونی بین معیارها و زیرمعیارها، نتایج حاصل از مدل ANP منطقیتر بوده و از تعدیل بهتری برخوردار است.
آسیبپذیری,فرایند تحلیل شبکه,تحلیل سلسلهمراتبی,زمینلرزه,نجفآباد
https://www.joem.ir/article_27920.html
https://www.joem.ir/article_27920_4e87dbe4fea5f076ca53afd0a244fd68.pdf
دانشگاه صنعتی مالک اشتر
مدیریت بحران
2345-3915
2345-4741
6
1
2017
08
23
ارزیابی اثر سناریوی کاربری آمایشی در خطر و خسارت سیل حوضه ی آبخیز سد بوستان
133
143
FA
زهرا
پریسای
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
z.parisaye@gmail.com
مجید
اونق
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
majidownagh@gmail.com
واحد بردی
شیخ
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
v.sheikh@yahoo.com
عبدالرضا
بهره مند
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
abdolreza.bahremand@yahoo.com
یکی از مهمترین دلایل وقوع سیلاب و خسارات مالی و جانی ناشی از آن، تجاوز به حریم رودخانه و کاربری نامناسب اراضی است. یکی از ابزارهای مدیریتی پیشبینی شدت خسارات ناشی از سیلاب، برای مهار آن، پهنهبندی سیل است. هدف اصلی این تحقیق ارزیابی اثر سناریوی آمایشی در مساحت پهنههای خطر و میزان خسارت ناشی از سیل، در بازهای به طول 21 کیلومتر از بستر اصلی رودخانهی گرگانرود در حوضهی آبخیز سد بوستان است. بدین منظور ابتدا دادههای اولیهی مدل از قبیل مشخصات هندسی رودخانه و مقاطع عرضی (316 نمونه)، ضرایب زبری برآورد شده به روش کاون و دبی اوج هیدروگرافهای محاسبه شده با روش توزیعی ـ مفهومی مادکلارک وارد مدل هیدرولیکی HEC-RAS شد و پس از محاسبهی تراز آب، پهنههای خطر سیل با دوره بازگشتهای 2، 5، 10، 25، 50، 100 و 200 سال در دو شرایط کاربری فعلی و سناریوی آمایشی، با استفاده از نرمافزار HEC-GeoRAS در 5 کلاس ترسیم گردید. نتایج آزمون آماری نشان داد که پهنههای خطر سیل با دوره بازگشتهای مختلف در کاربری آمایشی بهطور معناداری (01/0 p <)، کاهش مییابد. در این مطالعه برای ارزیابی خسارت سیل نیز از معادلهی عمومی ریسک استفاده شد و نقشههای خسارت عددی و ریالی سیل، پس از شناسایی و کلاسبندی تعداد و درجهی آسیبپذیری عناصر در معرض خطر در 5 کلاس تهیه گردید. نتایج نشان داد که کلاس خسارت احتمالی در کاربری فعلی بزرگتر از کاربری آمایشی است. نتایج حاصل از آزمون معناداری نشان داد که میزان خسارت ریالی در کاربری سناریوی آمایشی بهطور معناداری (01/0 p <)، افزایش یافته است؛ که علت آن را میتوان به اختصاص مساحت بیشتری از اراضی کشاورزی بهمنزلهی عناصر با ارزشتر در پهنههای سیلگیر کاربری آمایشی نسبت داد.<br />
HEC-RAS,HEC-GeoRAS,پهنهبندی,سناریوی کاربری آمایشی,معادلهی ریسک
https://www.joem.ir/article_27926.html
https://www.joem.ir/article_27926_f5039d6f7005eac2aae2c06361e080e5.pdf
دانشگاه صنعتی مالک اشتر
مدیریت بحران
2345-3915
2345-4741
6
1
2017
08
23
پهنهبندی خطر وقوع زمینلغزش در استان تهران با استفاده از مدل فازی
145
155
FA
موسی
عابدینی
دانشگاه محقق اردبیلی
musaabedini@yahoo.com
نازیلا
یعقوب نژاداصل
دانشگاه محقق اردبیلی
nazila.yaghoob.nejad@gmail.com
بخشهای کوهستانی استان تهران بر روی سازندهای حساس به زمینلغزش احداث شده است و اگر حرکات لغزشی در این نواحی رخ دهد، چه بسا شاهد اثرات جبرانناپذیر در همهی ابعاد آن باشیم. هدف این پژوهش بررسی و تحلیل زمینلغزش در استان تهران و پهنهبندی نواحی مستعد وقوع زمینلغزش است. این پهنهبندی از طریق مدل فازی با استفاده از ۸ شاخص کمی و کیفی شامل زمینشناسی، ارتفاع، شیب دامنهها، جهت دامنهها، فاصله از گسلها، فاصله از رودخانهها، کاربری زمین و بارش، به عنوان عوامل مؤثر در وقوع حرکات لغزشی در نرمافزار Arc GIS انجام شد. نتایج نشان داد در حدود ۳۱/۱۳ درصد از محدودهی مورد مطالعه نیز در پهنههای با آسیبپذیری زیاد و بسیار زیاد قرار گرفته است. حدود ۷۱/۱۳ درصد در پهنهی با آسیبپذیری متوسط و ۹۴/۷۲ درصد از مساحت استان تهران در پهنهی با خطر وقوع کم و بسیار کم قرار گرفته است. پس از انجام مشاهدات میدانی از نواحی مستعد وقوع زمینلغزش و مقایسهی آن با نقشهی پهنهبندی به دست آمده صحت و کارایی مدل فازی تأیید میشود. پهنههای با آسیبپذیری بالا، عمدتاً نواحی کوهپایهای و کوهستانی استان تهران هستند. علت آسیبپذیری بالا، عوامل توپوگرافی و انسانی هستند، هر چند مورفولوژی پهنههای در معرض خطر زمینلغزش، از عامل شیب تبعیت کرده است و این نشاندهندهی نقش عامل شیب در وقوع حرکات لغزشی است.
پهنهبندی,زمینلغزش,مدل فازی,استان تهران
https://www.joem.ir/article_27933.html
https://www.joem.ir/article_27933_06c30804823bdd14ef3c89396e04b14d.pdf