مدیریت بحران

تحلیل ریسک در پروژ ه های خطوط لوله انتقال گاز استان گیان با رویکرد حفاظت و اثرات ز یست محیطی

آرش قویدل دارستانی؛ ناصر شمس کیا

دوره 9، ویژه نامه پدافند غیرعامل ، بهمن 1399، ، صفحه 57-66

چکیده

امروزه بیش از60 درصد از منابع انرژی در دنیا را نفت و گاز تشکیل می‌دهد. حمل‌ونقل نفت خام، گاز و محصولات آن به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که از این میان بیشترین سهم انتقال بر عهده لوله‌های انتقال است. ... بیشتر امروزه بیش از60 درصد از منابع انرژی در دنیا را نفت و گاز تشکیل می‌دهد. حمل‌ونقل نفت خام، گاز و محصولات آن به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که از این میان بیشترین سهم انتقال بر عهده لوله‌های انتقال است. پروژههای خط انتقال گاز همواره از جمله پروژه‌هایی با خطرپذیری زیاد از لحاظ زیست‌محیطی بوده است؛ بنابراین بررسی و کاهش ریسک‌های پروژه امری حیاتی و لازم برای تیم اجرایی است. هدف از این پژوهش مطالعه و بررسی ریسک‌های زیست‌محیطی پروژه خط انتقال گاز در استان گیلان است. بدین منظور ابتدا پروژه به فعالیت‌های مختلف برای کوچک کردن مسئله تقسیم شد و به روش دلفی ریسک‌های پروژه شناسایی و سپس با استفاده از روش FMEA ریسک‌های پروژه از نظر خطرپذیری رتبه‌بندی شد. همچنین به‌منظور پایش روش FMEA از روش AHP استفاده شد. این پروژه به 15 فعالیت شامل 29 ریسک تقسیم‌بندی شده است. بررسی نتایج و تجزیه و تحلیل این دو روش نشان داده که ریسک‌های مربوط به فعالیت حفاری و لوله‌گذاری، تخریب زمین‌های کشاورزی و بستر رودخانهها، آلودگی صوتی، آلایندگی ناشی از تردد وسایل نقلیه سنگین و همچنین فعالیت تقلیل فشار در ایستگاه در اولویت ریسک‌های پروژه قرار دارند. نتایج مقادیر RPN به‌دست‌آمده از ریسک‌ها نشان می‌دهد که 28 درصد از ریسک‌ها دارای RPN بیشتر از میانگین بوده که در محدوده خطر قرار دارند. در انتها به‌منظور کاهش خطر ریسک‌های زیست‌محیطی پروژه روش‌هایی برای کنترل فعالیت‌های پرخطر شناسایی‌شده ارائه شد. همچنین نتایج بیانگر آن است که اجرای این روش‌ها می‌تواند تا 90 درصد خطر زیست‌محیطی مربوط به ریسک‌های پرخطر را کاهش دهد.

ملاحظات پدافند غیرعامل در طراحی پل های خاص به منظور تداوم خدمت رسانی در شرایط بحران

زهرا جمشیدی؛ محمدیاسر رادان؛ محمد علی نکوئی

دوره 9، شماره 1 ، شهریور 1399، ، صفحه 53-68

چکیده

پل ها یکی از عناصر کلیدی و راهبردی در شبکه ی حمل ونقل یک کشور هستند و از این رو، از اولین اهداف حملات انفجاری در زیرساخت های حمل و نقل هستند. انهدام پل ها در یک شبکه منجر به کاهش قابل توجه دسترسی و بروز تأخیر ... بیشتر پل ها یکی از عناصر کلیدی و راهبردی در شبکه ی حمل ونقل یک کشور هستند و از این رو، از اولین اهداف حملات انفجاری در زیرساخت های حمل و نقل هستند. انهدام پل ها در یک شبکه منجر به کاهش قابل توجه دسترسی و بروز تأخیر در جابه جایی می شود. به منظور مقابله و کاهش اثرات پیامدهای ناشی از این گونه تهدیدات، رعایت الزامات طراحی و ساخت بهینه ی سازه های مستحکم و مقاوم در برابر امواج انفجاری، ضروری و حیاتی است. علیرغم افزایش هر روزه ی این نوع تهدیدات در سراسر جهان، تاکنون پژوهش های بسیار محدودی در مورد ارزیابی ریسک پل انجام شده است.در این پژوهش، ضمن بررسی انواع روش های ارزیابی ریسک، به دلیل وجود ارتباط منطقی، جامعیت و سهولت استفاده، روش مطرح شده در دستورالعمل FEMA452 انتخاب شد. به منظور تعیین اهمیت نقاط آسیب پذیر پل ها، پرسش نامه ای بر اساس معیارهای FEMA طراحی و در اختیار خبرگان و کارشناسان مرتبط قرار داده شد. در این پرسش نامه، ابتدا تهدیدات متوجه شبکه ی راه شناسایی و رتبه بندی شده و سپس، ارزش دارایی های پلمورد بررسی قرار گرفته و میزان آسیب پذیری محتمل در هر سناریوی تهدید محاسبه گردید. به منظور ارزیابی نتایج حاصل شده، یکی از پل های مسیر راه آهن درود - خرم آباد برای مطالعه ی موردی انتخاب و محاسبات ریسک روی اجزای آن صورت پذیرفت. نتایج تحلیل ها، عدد ریسک 250 را آستانه ی تعیین دارایی های همراه با ریسک بالا و خیلی بالا معرفی نموده و بر همین اساس، عرشه و ستون با اعمال ضریب تهدید، ارزش دارایی و آسیب پذیری بیشترین عددریسک را به خود اختصاص دادند.به منظور تحلیل خرابی پل در اثر وقوع انفجار، با کمک نرم افزار ANSYS نسخه ی شماره ی 15 ، پل مورد نظر مدل سازی شده و دارایی های با ریسک بالاتر از مقدار تعیین شده تحت بارهای ناشی از انفجار مقادیر مختلف TNT قرار گرفته و رفتار پل از نظر پایداری کلی و خرابی بتن مورد توجه قرار گرفت. با بررسی نتایج حاصل از مد ل سازی، راهکارهایی به منظور کاهش ریسک در مقابل تهدیدات انفجاری تروریستی ارائه گردید که به تداوم خدمت رسانی پل در زمان بحران کمک خواهد نمود.

نحوه ی محاسبه ی اثر برق در تجهیزات شبکه ی آب

مهرداد نعیمی؛ بابک امیدوار

دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 17-33

چکیده

شریان‌های حیاتی همچون شبکه‌های آب، برق، مخابرات، حمل و نقل، نفت و گاز بیشترین آسیب را در سوانح طبیعی می بینند. حفظ عملکرد یک شهر در پیش و پس از بحران‌هایی چون زلزله، انفجار‌ها، جنگ و سیل، به عملکرد ... بیشتر شریان‌های حیاتی همچون شبکه‌های آب، برق، مخابرات، حمل و نقل، نفت و گاز بیشترین آسیب را در سوانح طبیعی می بینند. حفظ عملکرد یک شهر در پیش و پس از بحران‌هایی چون زلزله، انفجار‌ها، جنگ و سیل، به عملکرد شریان‌های حیاتی وابسته است و با توجه به اندرکنش و وابستگی شدید این شریان‌ها به یکدیگر، بررسی رفتار شریان‌های حیاتی و مدل‌سازی اندرکنش لرزه‌ای بین آنها ضروری است. در بین شریان‌های حیاتی، شبکه‌ی برق بیشترین تأثیر و اهمیت را دارد که دلیل آن، نقش حیاتی شبکه‌ی برق در برقراری سایر شریان‌ها است و لازم است محاسبات ارزیابی ریسک شریان‌های حیاتی با وجود اثر برق صورت گیرد. به علت آنکه ارزیابی اثر برق در شریان‌های حیاتی بسیار پیچیده و پر از جزییات است، از این رو اغلب کارشناسان در محاسبات خود دچار اشتباه می‌شوند. در واقع حذف یا در نظر گرفتن اثر برق نیاز به دقت و بررسی ریشه‌ای دارد. حتی اگر از نمودارهای آماده و نمودارهای موجود در دستورالعمل هزوس و ریسک یو ای هم استفاده گردد، باید دقت شود که اثر برق به گونه‌ای لحاظ گردد که قبلاً در رسم منحنی‌های شکنندگی مورد استفاده قرار گرفته است. هر یک از تجهیزات، زیر مجموعه‌هایی دارند که در آنها اثر برق وجود دارد و این‌طور نیست که بتوان به سادگی اثر برق را حذف یا اضافه نمود. در این مقاله، پس از شرح روند دقیق ارزیابی اثر برق و نحوه‌ی محاسبه‌ی آن در مطالعات اندرکنش لرزه‌ای، نتایج روی شبکه‌ی آب منطقه‌ی 6 تهران مدل شده است. از نتایج این پژوهش می‌توان در تمامی محاسبات که روی شبکه‌ی آب و برق صورت می‌گیرد، شامل برآورد خسارت، ارزیابی ریسک یا اندرکنش شریان‌ها، استفاده نمود.

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 11 (1401)

دوره 10 (1400)

دوره 9 (1399)

دوره 8 (1398)

دوره 7 (1397)

دوره 6 (1396)

دوره 5 (1395)

دوره 4 (1394)

دوره 3 (1393)

دوره 2 (1392)

دوره 1 (1391)

کلیدواژه‌ها = ارزیابی ریسک

تحلیل ریسک در پروژ ه های خطوط لوله انتقال گاز استان گیان با رویکرد حفاظت و اثرات ز یست محیطی

چکیده

ملاحظات پدافند غیرعامل در طراحی پل های خاص به منظور تداوم خدمت رسانی در شرایط بحران

چکیده

نحوه ی محاسبه ی اثر برق در تجهیزات شبکه ی آب

چکیده